काठमाण्डाै – रञ्जन कोइराला हत्यारा हो । यो फैसला भइसकेको छ । नेपालको कानुनले अपराधीलाई उन्मुक्ति दिँदैन । त्यसो भए मेरो छोरी गीताको हत्यारा किन छुटे त ?

यो मेरो मात्र प्रश्न हैन, सारा नेपालीको प्रश्न हो । कि त न्याय मरेको देश भन्नु पर्‍यो, नभए अपराधीलाई पूरै सजाय हुनुपर्‍याे । 

दुई छोराहरु भएको श्रीमतीलाई अर्को महिलाको उक्साहटमा मिलेर मार्ने अनि लासलाई बेपत्ता पार्न काठमाण्डौबाट मकवानपुर लगेर जङ्गलमा जलाउने । यस्तो अपराधीमा जन्मकैद फैसला भएकोलाई सजाय घटाउने ?

नेपालमा के साँच्चै न्याय मरेकै हो त ? सर्वस्वसहित जन्मकैदको सजाय भोग्नुपर्ने मान्छेलाई बालबच्चा हेर्नुपर्‍याे भनेर साढे आठ वर्षमै छोड्ने कस्तो नियम हो ? जबकि मेरा दुई जना नाति नै आफै गरिखाने भइसकेका छन् । 

सर्वस्वसहित जन्मकैदको सजाय पाएर थुनामा बसेका हत्यारा यति सजिलै थुनामुक्त हुन्छन् भने अरु घटनाका दोषीलाई कारबाही हुन्छ होला ? अब कसरी भन्ने सर्वसाधारणले न्याय पाइरहेका छन् ? यहाँ न्याय कसैले पाएकै छैन । जो निमुखा छन्, ती अन्यायमा परेका छन् ।

जसको शक्ति छ, जोसँग पैसा छ, जो बलियो छ, उसले जस्तोसुकै वा जतिसुकै अपराध गरे पनि केही हुँदैन । त्यही प्रस्ट भएन र ?

न्याय भन्ने नै यो देशमा रहने र छैन पनि । सर्वोच्च अदालतले नै यस्तो फैसला गर्छ भने नागरिकले के न्याय पाउने आश गर्नु ? न्याय पाउने आशा गर्ने ठाउँ पनि छैन । 

योभन्दा ठूलो अपराध के हुन सक्छ ? मैले जिल्ला अदालतमा आफ्नो राय व्यक्त गर्दा भनेको थिएँ, यो मान्छेलाई सर्वस्वसहित जन्मकैदको भन्दा पनि त्योभन्दा ठूलो सजाय के हुन्छ ? त्यही दिनुपर्छ । किनकि उसलाई त्यति सजाय दिँदा पनि कम हुन्छ । 

२०७१ सालमा काठमाण्डौ जिल्ला अदालत र पाटन उच्च अदालतले जन्मकैदको सजायको फैसला गरिसकेको बेला, सम्माननीय पदमा बस्नुभएको प्रधानन्यायाधीशबाट यस्तो फैसला भयो । योभन्दा अन्यायपूर्ण फैसला के हुन सक्छ ? 

पहिले पनि छोरीले 'श्रीमानले आफूमाथि हिंसा गर्‍याे, न्याय पाउँ' भन्दै ठाउँ-ठाउँमा न्याय मागेकै हो । प्रधानमन्त्री कार्यालयदेखि महिला सञ्जालमा पनि गीता ढकालले उजुरी दिएको छ । तपाईँ अहिले पनि हेर्न सक्नुहुन्छ ।

ऊ (रञ्जन कोइराला) जागिरे, छोरी घरमै । उसको बाहिर अर्कै केटीसँग उठबस चल्दो रहेछ । गीतासँग दिनहुँ झगडा पर्न थाल्यो । २०६६/०६७ पछि त ऊ घरमा नै आउन छोड्यो ।

तर बेला बेलामा आएर पिट्ने काम चाहिँ गरिरह्यो । त्यसपछिका हरेक दिन गृह मन्त्रालय, महिला सेल, महिला अधिकार आयोग, सशस्त्र प्रहरी, मानव अधिकार आयोग महिला कानुन मञ्चमा धाउँदै बिते ।

सबै ठाउँमा निवेदन दिएको हो तर कतै सुनुवाइ भएन । त्यही बीचमा महिला आयोगले श्रीमानलाई बोलाएर सोधपुछ गरेपछि अबदेखि हामी मिलेर बस्छौँ भन्दै कुरा मिलायो ।

तर २०६८ सालमा छोरीको हत्या भयो । सम्बन्धित निकायले समयमै ध्यान पुर्‍याइदिएको भए छोरीको ज्यान जोगिने थियो ।

मेरो सन्तानमध्ये मेरी छोरी गीता ढकाल जेठी थिइन् । मेरा दुई जना छोराछोरी अमेरिकामा छन् । गीताको बिहे २०५० सालमा भएको हो । हामी त्यसबेला चावहिलमा बस्थ्यौँ । बिहेपछि छोरीको बसाइ बूढानीलकण्ठमा भयो । हामी बूढाबूढीको लागि आश्रय भनेकै गीता थिइन् ।

हामीले चावहिलको घर बेचेर बूढानीलकण्ठमा घर किन्यौँ । छोरीको घरबाट २५ मिनेट टाढा हामी बस्थ्यौँ । तर उनले सधैँको लागि छोडेर गइन् ।

२०६८ साल पुस २७ गते दिउँसो १२ बजे छोरीले फोन गरेकी थिइन् ।

उनले भनिन्, 'बुवा आज ज्वाइँ आएर दुवै छोरालाई लगेर गयो । जवाफमा मैले त्यसो भए यता आइज भनेँ । उसको खुट्टा मर्केको रहेछ । बुवा आज खुट्टाले हिँड्नै मिलेको छैन, भोलि आउँछु भनिन् ।

मैले फोन राखेँ । त्यसपछि त हामीले फोन गर्दा सम्पर्क नै भएन । उसले हत्या गर्ने योजना बनाएरै छोराहरु लगेको रहेछ भन्ने प्रष्टै भयो । मेरो छोरीकोे हत्या गर्ने दोषीलाई उन्मुक्ति हुनै सक्दैन र हुनु पनि हुँदैन ।

(गीता ढकालका बुवा हरेराम ढकालसँग उज्यालाे सहकर्मी इन्द्रसरा खड्काले गर्नुभएको कुराकानीमा आधारित)