काभ्रेका बाढीपहिरो पीडितलाई तिहारकाे फूल र बत्तीको झिलिमिली...
कात्तिक १७, २०८१ शनिबार
काठमाण्डौ – सरकारले आउँदो आर्थिक वर्षको बजेटमार्फत उत्पादकत्व र रोजगारी बढाउने लक्ष्य राखेको छ । बजेटले युवालाई स्वदेशमै रोजगारी सिर्जना गर्ने र सीपयुक्त युवालाई स्टार्टअपमार्फत उद्यमी बनाउने विषयलाई प्राथमिकता दिएको छ । बजेटमा उद्यमशीलता विकास र आन्तरिक तथा बाह्य रोजगारीका क्षेत्रमा विभिन्न कार्यक्रममार्फत युवालाई समेट्ने प्रयास गरिएको छ । बजेटमार्फत वैदेशिक रोजगारमा गएका तथा फर्किएका युवालाई समेत लक्षित गरि तालिम तथा प्रशिक्षणका कार्यक्रम सञ्चालन गर्ने विषय प्राथमिकतामा परेको छ ।
सूचना प्रविधि क्षेत्रमा रोजगारी
सूचना प्रविधि क्षेत्रमा १० वर्षमा ३० खर्बको निर्यात गर्ने लक्ष्य पूरा गर्न स्वदेशमै पाँच लाख युवालाई प्रत्यक्ष रोजगारी दिने बजेटमा उल्लेख छ । आईटी क्षेत्रबाटै १० वर्षमा थप १० लाख जनालाई अप्रत्यक्ष रोजगारीसमेत दिन सकिने सरकारको विश्वास छ । सूचना प्रविधि विषयमा स्नातक र स्नातकोत्तर तहमा अध्ययन गरिरहेका युवालाई सूचना प्रविधिसम्बद्ध उद्योगमा इन्टर्न गर्ने व्यवस्था मिलाउन सरकारले नै पहलकदमी लिनेसमेत बजेटमा उल्लेख छ ।
स्टार्टअप बोर्ड गठन
उद्यममा युवा सहभागिता बढाउन स्टार्टअप र नवप्रवर्तनका लागि स्टार्टअप बोर्ड गठन गरिने बजेटमा उल्लेख छ । स्टार्टअप उद्यमीको वित्तीय आवश्यकता सम्बोधन गर्न एक अर्ब रुपैयाँको स्टार्टअप कोष स्थापना र यो कोषबाट युवाहरूले ऋण तथा अनुदान पाउने व्यवस्था गरिने बजेटमा घोषणा गरिएको छ ।
हरेक प्रदेशमा ‘बिजिनेस इन्क्युबेसन’ सेन्टर
युवा उद्यमशीलता विकास गर्न हरेक प्रदेशमा बिजिनेस इन्क्युबेसन सेन्टर सञ्चालन गर्ने बजेटले घोषणा गरेको छ । त्यस्तै, बैंक तथा वित्तीय संस्थाबाट प्रवाह हुने कर्जालाई नवप्रवर्तनमा प्रवाह गर्न प्रोत्साहन गरिने र यसबाट युवाले लगानीको समस्या खेप्नुनपर्ने सरकारको विश्वास छ । देशभित्र रहेका अदक्ष श्रमशक्तिलाई दक्ष र व्यावसायिक बनाई स्वदेशमा रोजगारीको अवसर सिर्जना गर्ने बजेटमार्फत प्राथमिकता पनि तय गरिएको छ ।
रोजगार बैंकको स्थापना
रोजगारीसम्बन्धी सूचनाको एकीकृत अभिलेख तयार गरी युवाले खोजेको जस्तो रोजगारी पाउन सजिलो बनाउन रोजगार बैंकको स्थापना गर्ने बजेटमा उल्लेख छ । प्रधानमन्त्री रोजगार कार्यक्रमलाई प्रभावकारी कार्यान्वयन गरी वास्तविक बेरोजगारलाई समेट्ने प्रयास गरिएको छ । यसका लागि पालिकामा बेरोजगार सूचीकृत गर्ने र प्राथमिकताका कारण कम्तीमा एक सय दिन रोजगारी दिने सरकारी योजना छ । यो योजनाबाट दुई लाख युवाले काम पाउने सरकारी दाबी छ ।
वैदेशिक रोजगारीमा गएका युवाको समस्या समाधान गरिने
वैदेशिक रोजगारीमा गएका युवाहरूले खेप्नुपर्ने समस्या समाधानका लागि कूटनीतिक नियोगहरूको प्रभावकारी परिचालन गरिने बजेटमा उल्लेख छ । त्यस्तै, गन्तव्य देशमा रहेका श्रमिकको विवरण पनि कूटनीतिक नियोगमा अनिवार्य अभिलेख राख्ने कार्यलाई अभियानका रूपमा सञ्चालन गर्ने भनिएको छ ।
वैदेशिक रोजगारीबाट फर्किएका युवालाई उपयुक्त रोजगारी सिर्जना
वैदेशिक रोजगारीबाट फर्किएका कम्तीमा एक लाख युवाको ज्ञान, सीप र पुँजीमार्फत उद्यमशीलता प्रवर्धन गर्ने गरी स्वदेशमा उपयुक्त रोजगारीमा आबद्ध गराउने सरकारी लक्ष्य छ । स्वदेशमा फकिएपछि स्वरोजगार बनाउन विनाधितो ऋण उपलब्ध गराउने व्यवस्थासमेत गरिएको छ । यो सुविधा लिन वैदेशिक रोजगारीमा रहेका वेला युवाले रेमिट्यान्स खातामार्फत रकम पठाउनुपर्ने बाध्यकारी व्यवस्था गरिएको छ ।
वैदेशिक रोजगारीका लागि निःशुल्क अभिमुखीकरण तालिम
यसपालिको बजेटमा वैदेशिक रोजगारीमा जानुपूर्व दिइने अभिमुखीकरण तालिमलाई क्रमशः निःशुल्क गर्ने व्यवस्था गरिएको छ । वैदेशिक रोजगारीमा जाने सबै श्रमिकलाई सिप सिकाएर मात्रै पठाउने बजेटमा उल्लेख छ । यस्तै वैदेशिक रोजगारीमा गएका श्रमिकका आश्रित परिवारलाई कल्याणकारी कोषबाट प्रदान हुने आर्थिक लाभको दायरा विस्तार गरिने र यससम्बन्धी सेवा पालिकाबाट उपलब्ध गराउने व्यवस्था गरिने बजेट वक्तव्यमा उल्लेख छ ।
प्रत्येक प्रदेशमा युवालाई सीपमूलक तालिम
हरेक प्रदेशमा कम्तीमा एक हजार युवालाई सीपमूलक तालिम दिने बजेटमा उल्लेख छ । यसका लागि ४३ करोड रुपैयाँ बजेट विनियोजन भएको छ ।
‘राष्ट्र निर्माणमा युवा परिचालन’ कार्यक्रम
युवा तथा खेलकुद मन्त्रालयमार्फत युवाको क्षमता अभिवृद्धि गरी अन्तरनिहीत प्रतिभा, सार्वजनिक सेवा प्रवाह र उत्पादनमूलक क्षेत्रमा उपयोग गर्न ‘राष्ट्र निर्माणमा युवा परिचालन’ कार्यक्रम सञ्चालन गर्ने लक्ष्य राखिएको छ । यस कार्यक्रमअन्तर्गत विश्वविद्यालयबाट अध्ययन सम्पन्न गरी कामको खोजीमा रहेका कम्तीमा एक लाख युवालाई विभिन्न सार्वजनिक निकाय र निजी क्षेत्रसँगको सहकार्यमा उद्योग, व्यवसाय, कृषि तथा पशुपक्षी फर्म, होटेल, पर्यटन, निर्माण क्षेत्रलगायतमा कार्यस्थल तालिम प्रदान रोजगारी सुनिश्चित गरिने बजेटमा उल्लेख छ । यस कार्यक्रमबाट युवालाई रोजगारी दिन तीन अर्ब रुपैयाँ विनियोजन गरिएको छ ।
बजेटमा श्रम रोजगार शीर्षकका मुख्य बुँदा यस्ता छन् :
उज्यालोका खबर फेसबुक, इन्स्टाग्राम, एक्स ट्वीटर र यूट्युबमा हेर्न तथा उज्यालो रेडियो नेटवर्क ९० मेगाहर्जसँगै देशभरका विभिन्न एफएम रेडियोहरुबाट पनि सुन्न सकिन्छ । उज्यालोमा प्रकाशित तथा प्रसारित सामग्री यस संस्थाको स्वतन्त्र, निष्पक्ष र तथ्यमा आधारित सम्पादकीय नीतिबाट निर्देशित छन् र गल्ती नहोस भन्नेमा सचेतता अपनाएर तयार पारिएका छन् । प्रकाशन र प्रसारण भएका सामग्रीको विषयमा तपाईको गुनासो, प्रतिकृया र सुझावलाई हार्दिक स्वागत गर्दै गल्ती भएको पाईएमा तत्काल सच्याइने जानकारी गराईन्छ । उज्यालोबाट प्रकाशन तथा प्रसारण हुने सामग्रीको प्रतिलिपि अधिकार यस संस्थामा निहीत रहेकोले संस्थाको अनुमति विना समाचारको नक्कल उतार्ने, पुनरुत्पादन, प्रशारण वा फोटोकपी गर्न पाइदैन । कसैले त्यसो गरेमा कानूनी कार्वाही हुन सक्नेछ ।