कोरोनाको मारमा परदेशी : परदेशमा काम नहुँदा दुःख, घर आउँदा पनि छैन सुख

 साउन ७, २०७७ बुधबार १०:५:२० | सुजता सुनुवार

इलाम – ‘नेपालमा पाइला टेक्दा त खुशीले गदगद भएँ, तर काठमाण्डौबाट भक्तपुर हुँदै पहाडतिर उक्लन सुरु गरेपछि भने मेरो मन रोएको रोएै भयो,’ इलामको देउमाई नगरपालिका– ४ की सम्झना लिम्बु महामारीका बेलामा घर फर्कंदाको आफ्नो यात्रा सुनाउनुहुन्छ । गएको असार १६ गते उहाँ कतारबाट घर फर्कनुभएको हो । 

कोरोना महामारीका बेला परदेशमा त दुःख भयो नै । तर स्वदेश आइपुग्दा पनि उस्तै दुःख र झञ्झट सहन पर्‍यो । विमानस्थलदेखि घरसम्म पुग्दा कैदीकोझैं यात्रा भयो । 

भन्नुहुन्छ, ‘भोकभोकै यात्रा गर्नुको कष्ट त थियो नै, त्यति मात्र हो र चढेको गाडी झण्डै दुर्घटनामा पर्‍यो, त्यो बेला त बाँचिन्छ जस्तो नै लागेको थिएन ।’

कतारबाट जहाज चढेपछि उहाँलाई लागेको थियो – अब कष्ट सकियो । 

तर जब स्वदेश आइपुग्नुभयो, तब सुरु भयो सोच्दै नसोचेका कष्टहरु । जहाजबाट ओर्लिएपछि भक्तपुरसम्म भाडा लागेन । तर  भक्तपुरबाट भने  झापासम्मको भाडा १८ सय रुपैयाँमा लाग्यो । त्यो पनि भनिएको जस्तो भौतिक दूरी कायम थिएन । बस खचाखच थियो । 

झापाबाट इलामसम्म पुग्न ६ हजार रुपैयाँ भाडा तिर्नु पर्‍यो । पहिले भने पाँच सय भाडा तिरेपछि इलाम पुगिन्थ्यो । इलामबाट नेपालटारसम्म अघिपछि एक सय रुपैयाँ तिर्दा आउन पाइन्थ्यो । तर अहिले चार हजार रुपैयाँ तिर्नु पर्‍यो ।  काठमाण्डौदेखि घरसम्म पुग्न पटक पटक ठगिन पर्‍यो भन्नुहुन्छ, सम्झना । 

भाडा बढी लिएको विषयमा उहाँले प्रहरीदेखि जनप्रतिनिधिसँग पनि कुराकानी गर्नुभयो । ‘प्रहरीले आफैं मिलाउन भने, जनप्रतिनिधिले महिला मान्छे यति लामो बाटो यात्रा नगर्नु उतै बस्नु भने, बाटोमा कहाँ बस्नु, जति भने पनि तिरेर आउन बाध्य भइयो,’ सम्झना भन्नुहुन्छ ।

भाडा बढी लिनु, अनि जनप्रतिनिधिले नै गैरजिम्मेवार जवाफ दिनुले उहाँको मन झन कुँडियो । तर बाध्यता महामारीको बेलामा परदेशीलाई बास कस्ले दिने ? बल्लतल्ल आफ्नो पालिकाको क्वरेण्टीनमा पुग्नुभयो । र १४ दिन क्वरेण्टीनमा बस्नुभयो । स्वाब परीक्षण गर्दा रिजल्ट नेगेटिभ आयो । उहाँ अहिले होम क्वरेण्टीनमा हुनुहुन्छ ।

सम्झना २०७१ सालमा कतार पुग्नुभएको थियो । बीएड पास गर्नुभएकी सम्झनाले आफ्नै देशमा काम नखोज्नुभएको हैन । तर दश ठाउँ भौंतारिंदासम्म पनि हात लाग्यो शून्य भने झैं भयो  । अन्तिम विकल्प वैदेशिक रोजगारी हुन पुग्यो । 

परदेशमा पनि राम्रो नै थियो । काम र कमाइ चल्दै थियो । तर एकाएक कोरोना महामारी सुरु भयो । फेसिलिटी म्यानेजमेन्ट कम्पनीमा एक जनालाई कोरोना पोजेटिभ देखियो । त्यसपछि भने काम ठप्प भयो । त्यसैले भिसा सकिनुभन्दा एक महिनाअघि नै उहाँले कम्पनीमा राजीनामा दिनु पर्‍यो । 

‘विदेशमा त पैसा हुँदा खान पाइन्थ्यो, यहाँ त विदेशबाट आएको भनेपछि कहाँ खान पाउनु, पैसा पनि नचल्दो रहेछ,’ उहाँले सुनाउनुभयो ।  जसोतसो घर फर्कन पाइयो । क्वरेण्टीनको बसाइ सकियो । कोरोना रिपोर्ट पनि नेगेटिभ नै आयो । बल्ल घरको बसाइ अलिक सहज भएको छ । 

कम्पनीमा काम बन्द भयो । भिसा सकियो । तर नेपाल आउने जहाज उडेनन् । घर फर्कने दिन कुर्दाकुर्दै सम्झनाको तीन महिना बित्यो । कम्पनीले बस्न दिएको थियो । तर खानाको व्यवस्था आफैं गर्नु पथ्र्यो ।

साथमा पैसा भए किनेर खान पाइन्थ्यो । तर नेपालमा त त्यो पनि पाइएन भन्नुहुन्छ सम्झना । 

‘विदेशमा त पैसा हुँदा खान पाइन्थ्यो, यहाँ त विदेशबाट आएको भनेपछि कहाँ खान पाउनु, पैसा पनि नचल्दो रहेछ,’ उहाँले सुनाउनुभयो ।  जसोतसो घर फर्कन पाइयो । क्वरेण्टीनको बसाइ सकियो । कोरोना रिपोर्ट पनि नेगेटिभ नै आयो । बल्ल घरको बसाइ अलिक सहज भएको छ । 

तर गाउँकाले भने बाहिर निस्कन नदिनु भन्ने आदेश दिएका छन् । ‘घरमा बस्न पाउँदा ठिक छ तर मलाई बाहिर निस्कन नदिनु, कोठामै थुनिदिनु भन्ने आदेश रहेछ गाउँका मानिसको,’ सम्झना भन्नुहुन्छ, ‘परदेशीलाई दुःखमा जता पनि दुःख र अपमान रहेछ, सुखमा मात्रै रहेछ आफ्नो हुने त ।’

परदेशको भोगाइपछि अब भने सम्झनाको स्वदेशमै केही गर्ने योजना छ । विदेशमा उहाँ महिनाको ५५ हजार रुपैयाँसम्म कमाउनुहुन्थ्यो । तर अब भने केही वर्ष सरकारी जागिरमा भिड्ने र केही नभएमा गाउँमै आधुनिक तरकारी खेती गर्ने उहाँको योजना छ । 

यात्रा गर्नै पिरलो 

इलाम नगरपालिका –३ का वीरमान राईलाई कुवेतबाट फर्कंदा यस पटकको यात्रा साह्रै कष्टकर लाग्यो । गएको असार १६ गते त्रिभुवन विमानस्थलमा ओर्लिएपछि साथमा भएको पैसा साट्नु थियो ।  तर विमानस्थलमा साट्नै मानेनन्। 

बल्लबल्ल भक्तपुरको सल्लाघारीमा रकम त साटियो, तर त्यो पैसा चलेन । विदेशबाट आएको भनेपछि कसैले केही दिएनन् । भोकभोकै यात्रा गर्नु पर्‍यो । काठमाण्डौबाट झापाको मेची क्पाम्पसमा आएपछि मात्रै उहाँले खाजा खान पाउनुभयो । 

‘त्यति लामो यात्रा भोकभोकै कसरी काटियो भनेर म सम्झन पनि सक्दिनँ, मेची क्याम्पसमा खाजा खान पाएपछि भने बल्ल स्वास आयो,’ वीरमानले भन्नुभयो । 

अहिले उहाँ इलामको जिल्ला सम्वनय समिति इलाममा बनाइएको क्वरेण्टीनमा हुनुहुन्छ । तीन पटक भइसक्यो स्वाब संकलन गरी परीक्षण गरिएको । सँगै परीक्षण गरिएका साथीहरुको पोजेटिभ रिजल्ट आयो । त्यसैले उहाँ आफ्नो रिपोर्ट  नेगेटिभ आए पनि घर जान भने पाउनु नै भएको छैन । 

२०७३ सालमा वीरमान कुवेत पुग्नुभएको हो । कुवेतको सुन्वो कम्पनीमा उहाँले दुई वर्ष काम गर्नुभयो । विस्तारै कम्पनीले तलब दिएन । कम्पनी टुट्यो । त्यसपछि भने कम्पनीमा काम गर्ने आठ सय जनामा चार सय जना आ–आफ्ना घर फर्के । विरमान पनि फर्कनुभयो । 

विदेशमा काम गर्न गाह्रो भए पनि काम भेटेको समयमा महिनामा ६० हजारसम्म कमाई हुन्थ्यो । अझै केही वर्ष बसेर अलिअलि कमाएर फर्कने उहाँको योजना थियो । तर सोचे जस्तो भएन । 

कोरोना महामारीका कारण नेपाल आउनुपर्‍यो । वीरमानको भने महामारी सकिएपछि फेरि विदेश नै जाने योजना छ । भन्नुहुन्छ, ‘नेपालमा बसेर के गर्ने र ? अब काम नै पाईंदैन फेरि जान्छु ।’


कोरोनाको महामारीले सबै योजना भताभुङ्ग

​इलामकै फाकफोकथुम गाउँपालिका– १ का मदन भण्डारीलाई पनि कोरोना महामारीले ठूलै समस्यामा पारेको छ । कयौं योजना थिए मनमा । भएकामध्ये कुनै एक मात्र पनि पूरा हुन नसक्दा मदनलाई जीवनदेखि विरक्त लाग्न थालेको छ ।

आठ महिनाअघि छुट्टीमा घर आउनु भएका मदन पुनः कतार नै जाने सोचमा हुनुहुन्थ्यो । तर कोरोना भाइरसका कारण लकडाउन भयो ।  कतार फर्कन पाउनुभएन । 

मदनको पहिलो योजना विवाह गर्ने थियो । दोस्रो पुनः कतार नै जाने । तेस्रो परिवारले नदिए नेपालमै बसेर इलेक्ट्रोनिक पसल सुरु गर्ने । तर यी सबै सपना अधुरै छन् उहाँको । 

डिप्लोमासम्मको अध्ययन पूरा गर्नुभएका मदनलाई विदेश जानै पर्ने बाध्यता त थिएन । तर साथीहरुको संगतले पढ्दापढ्दै विदेशिनुभयो । अहिले उहाँलाई लाग्छ पढेको भए हुने रहेछ । २०६६ सालमा कतार जानु भएको हो उहाँ ।

कतारमा उहाँले स्टोर किपरका रुपमा काम गर्नुभयो । सुरुमा उहाँको कमाईको बचत मात्र २२ हजार रुपैयाँ थियो । पछि भने ४० हजार रुपैयाँ पुगेको थियो । कोरोना महामारीका कारण अब भने केही वर्ष विदेश नजाने मदनको सोच छ । 

अन्तिम अपडेट: मंसिर ३, २०८१

उज्यालोका खबर फेसबुक, इन्स्टाग्राम, एक्स ट्वीटर र यूट्युबमा हेर्न तथा उज्यालो रेडियो नेटवर्क ९० मेगाहर्जसँगै देशभरका विभिन्न एफएम रेडियोहरुबाट पनि सुन्न सकिन्छ । उज्यालोमा प्रकाशित तथा प्रसारित सामग्री यस संस्थाको स्वतन्त्र, निष्पक्ष र तथ्यमा आधारित सम्पादकीय नीतिबाट निर्देशित छन् र गल्ती नहोस भन्नेमा सचेतता अपनाएर तयार पारिएका छन् । प्रकाशन र प्रसारण भएका सामग्रीको विषयमा तपाईको गुनासो, प्रतिकृया र सुझावलाई हार्दिक स्वागत गर्दै गल्ती भएको पाईएमा तत्काल सच्याइने जानकारी गराईन्छ । उज्यालोबाट प्रकाशन तथा प्रसारण हुने सामग्रीको प्रतिलिपि अधिकार यस संस्थामा निहीत रहेकोले संस्थाको अनुमति विना समाचारको नक्कल उतार्ने, पुनरुत्पादन, प्रशारण वा फोटोकपी गर्न पाइदैन । कसैले त्यसो गरेमा कानूनी कार्वाही हुन सक्नेछ ।

सुजता सुनुवार

सुजता सुनुवार उज्यालोमा कार्यरत हुनुहुन्छ । 

तपाईको प्रतिक्रिया

समाचार

लोकप्रिय

१

नेपाल एअरलाइन्सको अन्तर्राष्ट्रिय भाडादरमा छुट

२

अलैंचीको मूल्य उच्च विन्दूमा, ४० किलाेकाे एक लाख सात हजार रुपैयाँ

३

नेपाली युवा टाेलीले जित्याे कर्नाटकसँगको पाँच खेलको शृङ्खला

४

रुसले युक्रेनमा पहिलो पटक अन्तरमहादेशीय ब्यालेस्टिक क्षेप्यास्त्र प्रहार गर्‍याे

विचार

उज्यालो टी भी

वैदेशिक रोजगारीमा जादा सुरक्षित हुने तरिका

मनोपरामर्शले बदलेको जीवन कथा

विदेशबाट श्रीमान् फर्काउने साहस बटुलेका वित्तीय कक्षा सहभागीका कथा

मेरो कथा मेरो भोगाई