दरौंदी नदीमा भइरहेकाे ढुङ्गा, बालुवाको उत्खननबाट प्रभावित किसानले दिए बगरमै धर्ना

चैत १८, २०७७ बुधबार २०:३३:४० | किरण लोहनी

गोरखा – दरौंदी नदीमा भएको नदीजन्य वस्तु उत्खननले परम्परागत कुलो मासिने जोखिम बढेको भन्दै बेनीखोला र छेवेटारका किसानले उत्खनन रोकेका छन् । दरौंदी नदीको बेनीखोलाघाट र बोहोरोबेसी क्षेत्रमा नदीजन्य वस्तु उत्खननका लागि गोरखा नगरपालिकाले ठेक्का लगाएको छ । तर यस क्षेत्रमा नदीजन्य सामग्री झिक्दा नदी गहिरो हुने र कुलोको मुहानमाथि पर्दा समस्या देखिन थालेको किसानको भनाइ छ ।

यही कारण नदीजन्य सामग्री उत्खननको काम रोक्नुपरेको सुन्तले बोहोराबेसी कुलो उपभोक्ता समितिका अध्यक्ष कृष्णजी थापामगरले बताउनुभयो । गोरखा नगरपालिकाले पर्याप्त अध्ययन विनै दरौंदी नदीमा ढुङ्गा, बालुवा उत्खननको ठेक्का लगाउँदा किसानले वर्षौँदेखि प्रयोग गर्दै आएको कुलो मासिने जोखिम बढेको उहाँको भनाइ छ ।

बेनीखोला नजिकैको कुलोको मुहानभन्दा नदी झण्डै ६ फिट गहिरो भएको छ । हरेक वर्ष हिउँदयाममा खेतमा सिँचाइका लागि कुलो चलाउने गरिए पनि यस वर्ष नदी गहिरो भएकाले किसानले झण्डै एक लाख रुपैयाँ खर्च गरेर कुलो चलाएका छन् । त्यस कुलोको पानी गोरखा नगरपालिका वडा नम्बर ५ र १० का पाँच सय ७७ घरधुरी किसानले उपभोग गर्दै आएका छन् । त्यही कुलोको पानीले सुन्तले र बोहोराबेसी फाँटको झण्डै पाँच हजार बिघा जग्गामा सिँचाइ हुने गरेको छ ।

बर्सेनि नदी गहिरो हुँदै जाँदा कुलो सञ्चालनमा समस्या पर्दै गएको अध्यक्ष थापामगरले बताउनुभयो । गोरखा नगरपालिकाले बेनीखोला घाटमा नदीजन्य सामग्री उत्खननको ठेक्का युनिक निर्माण सेवालाई दिएको छ ।

यस वर्ष १० लाख ९३ हजार क्युफिट नदीजन्य सामग्री उत्खननको ठेक्का लागेको गोरखा नगरपालिकाले जनाएको छ । प्रारम्भिक वातावरणीय परीक्षण प्रतिवेदनका आधारमा यस ठाउँमा उत्खननको ठेक्का लगाइएको नगरपालिकाका प्राविधिकहरुको भनाइ छ । तर किसानले भने यस ठाउँमा नदीजन्य सामग्री उत्खनन नगराउन नगरपालिकालाई विभिन्न चरणमा ध्यानाकर्षण गराइएको बताएका छन् ।

गएको फागुन ९ गते किसानको भेलाले बेनीखोलामा नदीजन्य सामग्री उत्खनन रोकेको थियो । कुलोको मुहान नजिकै भइरहेको उत्खनन रोकिए पनि नजिकै फेरि नदीजन्य सामग्री झिक्न थालिएको छ । किसानलाई मर्का पर्ने गरी नदीजन्य सामग्री उत्खननको ठेक्का लगाउनु नै गलत भएको पीडित किसान कालुमान कुमालले बताउनुभयो ।

नहरको व्यवस्था नभएसम्म उत्खनन रोक्ने किसानको भनाइ छ । साथै परम्परागत कुलो मासिने गरी नदीजन्य सामग्री उत्खनन गर्न मिल्ने भनी प्रतिवेदन बनाउने कन्सल्टेन्सीलाई कारबाही हुनुपर्ने र यस क्षेत्रमा फेरि प्रारम्भिक वातावरणीय परीक्षण गरिनुपर्ने स्थानीयबासिन्दा एवम् संविधान सभाका सदस्य ज्ञानेन्द्र कुमालले बताउनुभयो ।

उत्खनन नरोक्ने हो भने खेतबारीमा सिँचाइका लागि वैकल्पिक व्यवस्था हुनुपर्ने सुन्तले बोहोराबेसी फाँटका जग्गाधनीहरुको माग रहेको छ ।

अन्तिम अपडेट: मंसिर ५, २०८१

Disclaimer:

उज्यालोका खबर फेसबुक, इन्स्टाग्राम, एक्स ट्वीटर र यूट्युबमा हेर्न तथा उज्यालो रेडियो नेटवर्क ९० मेगाहर्जसँगै देशभरका विभिन्न एफएम रेडियोहरुबाट पनि सुन्न सकिन्छ । उज्यालोमा प्रकाशित तथा प्रसारित सामग्री यस संस्थाको स्वतन्त्र, निष्पक्ष र तथ्यमा आधारित सम्पादकीय नीतिबाट निर्देशित छन् र गल्ती नहोस भन्नेमा सचेतता अपनाएर तयार पारिएका छन् । प्रकाशन र प्रसारण भएका सामग्रीको विषयमा तपाईको गुनासो, प्रतिकृया र सुझावलाई हार्दिक स्वागत गर्दै गल्ती भएको पाईएमा तत्काल सच्याइने जानकारी गराईन्छ । उज्यालोबाट प्रकाशन तथा प्रसारण हुने सामग्रीको प्रतिलिपि अधिकार यस संस्थामा निहीत रहेकोले संस्थाको अनुमति विना समाचारको नक्कल उतार्ने, पुनरुत्पादन, प्रशारण वा फोटोकपी गर्न पाइदैन । कसैले त्यसो गरेमा कानूनी कार्वाही हुन सक्नेछ ।

किरण लोहनी

उज्यालोका गोरखा सम्वाददाता किरण लोहनी गोरखाको च्वाइस एफएममा पनि काम गर्नुहुन्छ ।

तपाईको प्रतिक्रिया

नाम (अनिवार्य)

इमेल (अनिवार्य) (गोप्य राखिनेछ)

प्रतिक्रिया दिनुहोस्