पाकिस्तानमा धार्मिक हिंसा भड्किँदा कम्तीमा ३२ जनाको ज्यान गयो
मंसिर ८, २०८१ शनिबार
गोजीमा बरु पैसा नभए केही हुन्न, तर हातमा मोबाइल भएन भने के नभा के नभा जस्तो छटपटी हुन्छ । हिजोआज त मोबाइल भएपछि श्रीमानलाई श्रीमती पनि चाहिँदैन, श्रीमतीलाई श्रीमान पनि चाहिँदैन ।
बिहे नभएकालाई लभलेटर पनि चाहिँदैन, भर्खरका केटाकेटीलाई खानेकुरा पनि चाहिँदैन । सबै कुरा मोबाइलमै हुन्छ । तर मोबाइल पाल्न चाहिँ सजिलो छैन । बरु गाइभैंसी पाल्न सजिलो । गाइभैंसीलाई खुवाउन त खेतबारी, कान्लापाखा जताततै घाँस हुन्छ । तर मोबाइललाई खुवाउने पैसो पाउन निकै मुश्किल । बल्लतल्ल रिचार्ज गर्यो, दुई दिनमै पैसा स्वाहा ।
हातमा मोबाइल भएपछि क्याचक्याच फोन थिचिरहन मन लाग्ने । उसले छुस्स मिसकल दिन्छ । आफूले पनि यताबाट छुस्स मिसकल हान्यो । मिसकलले मात्र कुरा नबुझिने । गफ नगरी कुरा क्लियर नहुने । आफूभन्दा अर्को बढी बाठो हुन्छ । उसले पनि मिसकल नै हान्छ । अर्कोले पनि मिसकल गरेपछि आफूले फोन नगरी सुख पाईंदैन ।
त्यसमाथि नेट पनि चलाउनुपर्ने । च्याट गरिरहन मन लाग्ने । कसैलाई केही केही हेर्न पनि मन हुँदो हो । अनि हप्तैपिच्छे रिचार्ज । कतिलाई त हप्तामा चारपटक पनि रिचार्ज गर्नुपर्ने हुन्छ ।
हातहातमा मोबाइल भएपछि परिवारमा बातैपिच्छे झगडा हुन्छ । छोराछोरी सधैं मोबाइलमा झुण्डिन्छन् भनेर बाबुआमाले गाली गरेको गर्यै गर्छन् । तर मोबाइलको निउँमा तिनै छोराछोरीका बाबुआमा अर्थात श्रीमान–श्रीमतीबीच पनि झगडा भएको उदाहरण कति छन् कति ।
बिहे गरेको थाहा हुँदाहुँदै पनि कतिका श्रीमानलाई ठिटीहरुले हत्ते गर्छन् । श्रीमान पो के कम, उसले पनि उसैगरी हत्ते हाल्छ । दुवैले हत्ते गरेपछि मोबाइलमा फोन र म्यासेज आउने नै भयो । एकदिन श्रीमतीसँग कोठामा बसिरहेको बेला श्रीमानलाई एक नानीले म्यासेज पठाइन् । हेलो के गर्दैछौ मात्रै भनेको भए पनि हुन्थ्यो नि । हेलो डियर भनेर लेखेर मरिछ ।
अरुबेला त गोजीमै मोबाइल हुन्थ्यो । त्यो दिन उसले झुक्किएर टेबुलमै राखेछ मोबाइल । टिर्र म्यासेज आउनेबित्तिकै पहिले श्रीमतीले नै हेरिन् । नामको सट्टा एउटा ए लेखेको देखेपछि उनको शंका बढ्यो । श्रीमानले केही भन्न नपाउँदै श्रीमतीले म्यासेज हेरिन् । त्यसपछि के चाहियो र ? केही बेरअघिसम्म हाँसखेल गरिरहेका बुढाबुढीबीच झण्डै मारामार भएन ।
श्रीमानको मात्रै के कुरा । श्रीमती पनि उस्तै हुन्छन् । श्रीमान कहिले बाहिर जान्छन् र मेसेज गरौंला भनेर पर्खेर बस्ने श्रीमती पनि कति छन् कति ।
अहिले त ठिटाठिटी मोबाइलमै लभ गर्छन् । मोबाइलबाट फोन र एसएमएस गर्छन्, च्याट गर्छन् । कसैले त अनुहार नै नदेखी एसएमएस र फोन गरेर लभ गर्छन् । मोबाइलबाट गफ गर्दासम्म निकै राम्रो । उजस्तो संसारमा अरु कोही छैन जस्तो लाग्ने । जब भेट्न गयो, त्यसपछि छाँगाबाट खसेजस्तो । के सोचें पहिले के भयो अहिले । के देखें पहिले, के देखियो अहिले । देख्दै नदेखी मोबाइल लभ गरेपछि परिँदैन त फन्दामा !
पहिले पहिलेको लभ पो वास्तविक लभ । मान्छे प्रत्यक्ष देखेपछि मन पर्न थाल्थ्यो । अनि फ्याट्टै कुरा गर्न नसक्दा लभ लेटर लेखिन्थ्यो । चिल्लो कागजको पानामा फूलबुट्टा भरेर, साहित्य सिर्जना गरेर तौली तौली अक्षर कोर्दै लभ लेटर लेख्नु र पठाउनुको मज्जा बेग्लै हुन्थ्यो ।
लभलेटर पाउनेलाई पनि उत्तिकै मज्जा । आहा क्या सुन्दर अक्षर । क्या मीठो भाषा र शैली । यस्तो अक्षर लेख्ने हात कस्तो होला ? यस्तो भाषा र शैली लेख्ने भावना कस्तो होला ? अन्त कतै नगई त्यही अक्षर हेरिरहूँ जस्तो, पढुरहूँजस्तो । सिरानमुनि, कुन्तुरमुनि, खाटमुनि लुकाइलुकाई बेला बेला पल्टाएर हेरिरहूँ जस्तो लाग्ने लभलेटर । १० वर्ष, २० वर्ष, ४० वर्षअघिसम्ममा लभलेटर सुरक्षित गरेर राखेका हुन्छन् बुढाबुढीले समेत । त्यति धेरै महत्वको छ लभलेटर ।
यति धेरै महत्व बोक्ने लभलेटरलाई मोबाइलले खाइदियो । हिजोआज लभलेटर लेख्ने चलन नै हरायो । मोबाइलमा दुई अक्षरको हाइ, तीन शब्दको आई लभ यू र सेम टु यू, बाबा, माया भन्ने बाहेक लेख्ने काम कता पुग्यो कता । मोबाइलबाट फेद न टुप्पोको संवाद भन्दा लभलेटरमा भाँती पुर्याई पुर्याई लेखिने अक्षर, शब्द र सायरी नै लोभलाग्दा हुन्थे ।
मोबाइल फोन गर्न मात्रै होइन, खेल खेल्न काम लाग्ने भाँडो समेत हो । थरीथरीका गेम खेलेर तपाईँले पनि ट्याम पास गर्दै आउनुभएको होला । पहिले पहिले डुंगामा कोरेर बाघचाल खेल्नुपथ्र्यो । भुइँमा पलेटी कसेर क्यारेमबोर्ड खेल्नुपथ्र्यो । मोजाको भकुण्डो उफार्नु पथ्र्यो । तर अहिले सबैथोक मोबाइलमै हुन्छ ।
मोबाइलमै बल खेल्न पाइने । मोबाइलमै क्यारेमबोर्ड खेल्न पाइने । मोबाइलमै तास खेल्न पाइने । सबैथोक मोबाइलमै । त्यति मात्र हो र केटाकेटी रुँदा फकाउने फुल्याउने भाँडो पनि मोबाइल नै ।
पहिला–पहिला त केटाकेटी रुँदा हातहात नचाउँदै बाबु काउकाउ, नानी काउकाउ भनेर फुल्याउने चलन थियो । अहिलेका केटाकेटी हेर्नुहोस् त फुल्लिन पनि मोबाइल चाहिन्छ । चुप लागेर बस्न, ज्ञानी हुन पनि त्यही मोबाइल चाहिन्छ । मोबाइल नभई मान्दैनन् केटाकेटी । रोइरहेका केटाकेटीको कानमा मोबाइल राख्देर ल हेलो भन भनेपछि मात्र उ दंग हुन्छ । उफ्रन्छ । मोबाइल देखाएपछि मात्र भात खान्छ ।
हिजोआज स्कुल, क्याम्पस, कार्यालय, मन्त्रालय, कार्यक्रम हुने हल सबैतिर लेखिएको हुन्छ–कृपया मोबाइलको स्वीच अफ् गरिदिनुहोला अथवा साइलेन्समा राखिदिनुहोला । तर उही धुमपान निषेध भनेजस्तै त हो नि यो व्यवस्था । यहाँ धुमपान निषेध छ भनेको ठाउँमा कसले चुरोट खाँदैन ? तलतल लागेपछि खानेले निषेध लेखेको होस् या नहोस् चुरोट सल्काएर तान्न थालिहाल्छ ।
मोबाइलको कुरा पनि यही हो । हलमा कार्यक्रम भैरहेको हुन्छ । ठूला–ठूला विषयमा गरमागरम छलफल भैरहेको हुन्छ । त्यही बेला कसैको मोबाइल टिर्र बज्छ । मोबाइल बजेको ठाउँतिर सबैको आँखा पुग्छ । सबैले आफूतिर हेरेपछि उ दंग पर्छ । मोबाइल बोक्ने मान्छे । मोबाइलमा घण्टी बज्ने मान्छे । ठूलो मान्छे । दंग परेर गदगद त हुनै पर्यो नि ।
मोबाइलका कुरा अझै कति छन् कति । हजार जिब्रा भएका शेषनागले त बयान गरेर साध्ये नलाग्ने मोबाइल पुराण म एक जिब्रो भएको मोबाइल प्राणीले कसरी सकौँला र ।
उज्यालोका खबर फेसबुक, इन्स्टाग्राम, एक्स ट्वीटर र यूट्युबमा हेर्न तथा उज्यालो रेडियो नेटवर्क ९० मेगाहर्जसँगै देशभरका विभिन्न एफएम रेडियोहरुबाट पनि सुन्न सकिन्छ । उज्यालोमा प्रकाशित तथा प्रसारित सामग्री यस संस्थाको स्वतन्त्र, निष्पक्ष र तथ्यमा आधारित सम्पादकीय नीतिबाट निर्देशित छन् र गल्ती नहोस भन्नेमा सचेतता अपनाएर तयार पारिएका छन् । प्रकाशन र प्रसारण भएका सामग्रीको विषयमा तपाईको गुनासो, प्रतिकृया र सुझावलाई हार्दिक स्वागत गर्दै गल्ती भएको पाईएमा तत्काल सच्याइने जानकारी गराईन्छ । उज्यालोबाट प्रकाशन तथा प्रसारण हुने सामग्रीको प्रतिलिपि अधिकार यस संस्थामा निहीत रहेकोले संस्थाको अनुमति विना समाचारको नक्कल उतार्ने, पुनरुत्पादन, प्रशारण वा फोटोकपी गर्न पाइदैन । कसैले त्यसो गरेमा कानूनी कार्वाही हुन सक्नेछ ।
दुई दशकदेखि रेडियो र अनलाइन पत्रकारितामा संलग्न मिलन तिमिल्सिना समसामयिक विषयमा विश्लेषण र व्यंग्यमा दखल राख्नुहुन्छ।