काठमाण्डौका केही ठाउँमा बिजुली अबरुद्ध हुने
मंसिर ११, २०८१ मंगलबार
मेक्सिकोको राजनीतिमा ऐतिहासिक परिवर्तन भएको छ । आइतबार भएको राष्ट्रपतिको चुनावमा वामपन्थी नेता आन्द्रेस म्यानुएल लोपेज ओब्राडोर विजयी भएका छन् । जितपछि लोपेजले मेक्सिकोमा ठूलो परिवर्तन देखा पर्ने दावी गरेका छन् ।
मेक्सिकोमा सन् १९२९ देखि प्रत्येक ६ वर्षमा राष्ट्रपतिको चुनाव हुँदै आएको छ । तर अहिलेसम्म प्रमुख दल नेसनल एक्सन पार्टी(पीएएन) तथा इन्स्टिट्यूसनल रेभोल्यूसनरी पार्टी (पीआरआई) ले सत्ता चलाइरहेको छ ।
सन् १९२९ देखि २००० सम्म पीआरआईका उम्मेदवार राष्ट्रपति निर्वाचित भए । सन् २००० देखि २०१२ सम्म पीएएनले सत्ता सम्हाल्यो । २०१२ को चुनावमा पुनः पीआरआईमा सत्तामा फिर्ता भयो ।
मेक्सिकोको राजनीतिमा दुई दलको यस्तो दबदबा भए पनि लोपेज यी दुवै दलसँग आवद्ध छैनन् । मेक्सिकन नागरिकले पहिलो पल्ट यी दुई दलभन्दा बाहिरका नेतालाई राष्ट्रपतिमा निर्वाचित गरेका छन् ।
मेक्सिको सिटीका पूर्व मेयरसमेत रहेका एम्लो नामले लोकप्रिय रहेका ६३ वर्षीय लोपेजले ५३ प्रतिशत मत प्राप्त गरेका छन् । उनले डिसेम्बर १ मा राष्ट्रपति पदको सपथ लिनेछन् ।
लोपेजले आफ्नो चुनावी अभियानमा भ्रष्टाचारलाई प्रमुख मुद्दा बनाएका थिए । साथै अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पको पनि खुलेर आलोचना गर्थे । जे भए पनि अमेरिकी राष्ट्रपति ट्रम्पले ट्वीटमार्फत लोपेजलाई जितको बधाई दिएका छन् । ट्रम्पले ट्वीटमा लेखेका छन्, ‘आन्द्रेु म्यानुएललोपेज ओब्राडोर मेक्सिकोको नयाँ राष्ट्रपतिमा निर्वाचित भएकोमा बधाई छ । अमेरिका तथा मेक्सिकोको हितका लागि धेरै गर्न आवश्यक छ ।’
Congratulations to Andres Manuel Lopez Obrador on becoming the next President of Mexico. I look very much forward to working with him. There is much to be done that will benefit both the United States and Mexico!
— Donald J. Trump (@realDonaldTrump) July 2, 2018
लोपेजका विरोधी तथा आलोचकले उनको वामपन्थी नीतिका कारण पहिलेदेखि नै कमजोर रहेको मेक्सिकन अर्थव्यवस्था अझ जर्जर हुने बताएका थिए । कतिपयले त मेक्सिको अब भेनेजुएला जस्तो बन्ने समेत भनेका थिए ।
तर राष्ट्रपतिमा विजयी भएपछि लोपेजले भ्रष्टाचार निमूल पार्ने आफ्नो वाचा पूरा गरेरै छाड्ने बताएका छन् । भ्रष्टाचार गर्ने जोसुकैलाई नछाड्ने लोपेजले स्पष्ट पारेका छन् ।
गएको वर्षदेखि मेक्सिकोमा थुप्रै हिंसात्मक घटनाहरु घटेका छन् । यसमा धेरै लागुपदार्थको कारोबार गर्नेहरु रहेका छन् । लोपेजले चुनावी अभियानमा आफूले जितेमा यसबारेमा मन्त्रिपरिषदको बैठकमा दिनहुँ छलफल गर्ने र कडा कदम चाल्ने बताएका थिए । यस पटक चुनाव प्रचार–प्रसारकै क्रममा पनि मेक्सिकोमा हिंसात्मक घटना घटेका थिए । जसमा एक सय ३० भन्दा धेरै राजनीतिक उम्मेदवार तथा कार्यकर्ताको ज्यान गएको थियो ।
चुनावका बेला अमेरिकी राष्ट्रपति ट्रम्पविरुद्ध खनिएका लोपेज जितपछि भने सम्बन्ध सुधारका लागि पहल गर्ने बताएका छन् ।
मेक्सिकोमा राष्ट्रपतिका अलावा कंग्रेसको एक सय २८ सिनेटर तथा ५ सय प्रतिनिधिको पनि चुनाव भएको थियो । यी सबै राज्य तथा स्थानीय राजनीतिका हिस्सेदार बन्नेछन् ।
उज्यालोका खबर फेसबुक, इन्स्टाग्राम, एक्स ट्वीटर र यूट्युबमा हेर्न तथा उज्यालो रेडियो नेटवर्क ९० मेगाहर्जसँगै देशभरका विभिन्न एफएम रेडियोहरुबाट पनि सुन्न सकिन्छ । उज्यालोमा प्रकाशित तथा प्रसारित सामग्री यस संस्थाको स्वतन्त्र, निष्पक्ष र तथ्यमा आधारित सम्पादकीय नीतिबाट निर्देशित छन् र गल्ती नहोस भन्नेमा सचेतता अपनाएर तयार पारिएका छन् । प्रकाशन र प्रसारण भएका सामग्रीको विषयमा तपाईको गुनासो, प्रतिकृया र सुझावलाई हार्दिक स्वागत गर्दै गल्ती भएको पाईएमा तत्काल सच्याइने जानकारी गराईन्छ । उज्यालोबाट प्रकाशन तथा प्रसारण हुने सामग्रीको प्रतिलिपि अधिकार यस संस्थामा निहीत रहेकोले संस्थाको अनुमति विना समाचारको नक्कल उतार्ने, पुनरुत्पादन, प्रशारण वा फोटोकपी गर्न पाइदैन । कसैले त्यसो गरेमा कानूनी कार्वाही हुन सक्नेछ ।