धरहरा चढ्नका लागि मूल्य निर्धारण
मंसिर ७, २०८१ शुक्रबार
काठमाण्डौ - वर्ष परिवर्तन हुने हिसाबले माघ महिना १० औं महिना हो भने नेपालको आर्थिक पात्रोअनुसार अर्धवार्षिक समीक्षा गर्ने सातौं महिना हो ।
शेयरबजारको सन्दर्भमा बेमौसम हो । कम्पनीसम्बन्धी प्रचलित कानुनअनुसार अघिल्लो आर्थिक वर्षको उन्नति,प्रगति, आय व्यय र नाफा नोक्सान लगायत विषयमा शेयरधनीलाई जानकारी गराउन वार्षिक भेला गर्ने समय सीमा पौष मसान्त हो ।
यही समयमा नाफा भएमा शेयरधनीलाई लाभ दिन बेला पनि हो । लगानीकर्ताले गरेको लगानीबाट नाफा लिइसकेपछि अब फेरि नाफा लिन पूरा एक वर्ष पर्खनुपर्ने हुन्छ ।
नेपाल स्टक एक्सचेन्जमा सूचीकृत अधिकांश कम्पनीले वार्षिक साधारणसभा सम्पन्न गरेर घोषित लाभांश बाँडिसकेका छन् । बोनस शेयर घोषणा गरेका कम्पनीले बोनस शेयर सूचीकरण गर्न केही समय लाग्छ । असोज, कात्तिक महिनामा साधारणसभा गरेका केही कम्पनीले बोनस शेयर समेत सूचीकरण गराएका छन् ।
शेयरबजारमा उल्लेख्य कारोबार हुने नबिल बैंकले यसपटक समयमा नै साधारणसभा सम्पन्न गर्न सकेको छैन । बैंकले अहिलेसम्म साधारणसभा घोषणा गर्न सकेको छैन । धितोपत्र सम्बन्धी कानुनले ६ महिनाभित्र साधारणसभा हुन नसकेमा त्यसको जानकारी गराउनुपर्ने हुन्छ ।
तर नबिल बैंक जस्तो पुरानो र उच्च सुशासन भएको बैंकले साधारणसभा गर्न नसक्नु र सोको जानकारी नदिनु अचम्मलाग्दो विषय बनेको छ । साधारणसभा घोषणा नगरेका अन्य बैंकमा ओम डेभलपमेन्ट बैंकलाई विलय गर्न लागेको प्राइम बैंक, कुमारी, प्रभुले पनि लाभांश घोषणा गरे पनि साधारणसभा आव्हान गरेको छैन । त्यस्तै विलय हुन लागेको ओमले साधारणसभा आव्हान गरेको छैन ।
बैंक बाहेक केही जलविद्युत कम्पनीले साधारणसभा आव्हान गरेका छैनन् । त्यस्तै बीम समूहका कुनै कम्पनीले पनि सभा आव्हान गरेका छैनन् ।
माघ महिना लागेपछि कम्पनीले दोस्रो त्रैमासिक वित्तीय विवरण प्रकाशन गर्ने क्रम पनि बढेको छ । प्रकाशित विवरणअनुसार प्रायः सबैको प्रगति सन्तोषजनक रहेको देख्न सकिन्छ ।
आर्थिक वर्ष २०७४/०७५ मा संचित घाटाबाट उत्रेको नेपाल बैंकले समेत साधारणसभा आव्हान गरेको छैन । बैंकले लाभ घोषणा गर्छ या गर्दैन भन्ने समाचार टिप्पणी आइरहेका छन् ।
कारोबारमा आएको अपर तामाकोशीको यस हप्ता २८ हजार ८ सय ७७ पल्ट किनबेच भएको छ । सम्भवत एकै हप्तामा भएको यो अहिलेसम्मको ठूलो कारोबार संख्या हो । यसबाट १६ लाखभन्दा बढी कित्ता कारोबार भएर ४८ करोड रकम परिचालन भएको छ । यसको अधिकतम ३ सय ४२ सम्म पुगेर तल झरेको छ । २ सय २४ रुपैयाँमा पहिलो कारोबार खुलेको थियो ।
पछिल्लोपटक हिजो बिहिबार बजार बन्द हुँदा यसको मूल्य २ सय ७४ कायम भएको छ । नेप्सेले प्रकाशन गरेको साप्ताहिक विवरणमा तामाकोशी १० स्थानमा नदेखिए पनि वेबमा भने तामाकोशी १० स्थानमा रहेको देखिन्छ । नेप्सेले बोनस शेयर संख्या समायोजन नगरेको हुँदा साप्ताहिक वेबमा फरक देखिएको छ ।
यस हप्ता बजार पुरै ५ दिन खुलेको थियो । यस साता कारोबार मापन गर्ने नेप्से परिसूचक अधिकतम ११७९ दशमलव ९२, न्यूनतम ११६८ दशमलव ०६ र बन्द हुँदा ११७२ दशमलव ७८ अंक कायम भएको छ ।
बजार पूँजीकरण १४ खर्ब ३० अर्ब, ८० करोड ८२ लाख कायम भएको छ । अघिल्लो हप्ता १४ खर्ब ४८ अर्ब ६३ करोड ५ लाख १० हजार कायम भएको थियो । अघिल्लो हप्ताको तुलनामा यस हप्ता बजार पूँजीकरण १ दशमलव २३ प्रतिशतले घटेको छ ।
यस हप्ता सामुदायिक लघुवित्तको साधारण शेयर सूचीकरण भएर कारोबारमा आएको छ । लघुवित्त समुहको यो ४० सौ कम्पनी हो ।
जारी भईरहेको नयाँ शेयर र हकप्रद सम्बन्धी विवरण तालिकामा उल्लेख छ :
युनिभर्सल पावरको शेयरमा दोलखाका साविक गौरीशंकर, खारे, मार्बु, चंखु, सुरी, झ्याँकु, जुँगु, लामाबगर, ओरांग, बुलुंग, लादुक, चिलंखा, आलम्पु, बिगु, खोपाचागु, कालिन्चोक, बाबरे, लामिडाँडा, लापिलाङ, सुनखानी र सुद्रावतीका स्थानीय वासिन्दाले आवेदन गर्न पाउनेछन् । त्यस्तै शिवश्री हाइड्रोपावरको शेयरमा सिन्धुपाल्चोक जिल्लाका साविक फूलपिंगकट्टी, मार्मिंग, गाती, मानेश्वाँरा, राम्चे, धुस्कुन, टेकनपुर र पांग्रेटारका स्थानीय वासिन्दाले आवेदन गर्न पाउनेछन् ।
नेप्सेमा सूचिकृत लाभांश घोषणा गर्ने क्रम सकिन लागेको छ । तर बीमा कम्पनीले भने अघिल्लो आर्थिक वर्ष २०७४र७४ को लाभांश घोषणा गरेका छैनन् । घोषित लाभांश तालिकामा पेश गरिएको छ :
वाणिज्य बैंक समूह
विकास बैंक समूह
लघुवित्त समूह
वित्त, जलविद्युत, होटेल र व्यापार
बीमा समूह
साधारणसभा र बुक क्लोज
उन्नति लघुवित्तले आगामी माघ १६ गते २५ प्रतिशत हकप्रद शेयर जारी गर्न बुक क्लोज गर्ने भएको छ । कम्पनीहरुले लाभांश घोषणा सँगसँगै साधारणसभा समेत शुरु गर्न थालेका छन् । साधारणसभा र बुक क्लोज मिति तालिकामा उल्लेख गरिएको छ
हाइड्रोइलेक्ट्रीसिटी एण्ड डेभलपमेन्ट कम्पनीमा रिक्त रहेको सर्वसाधारणतर्फको संचालकमा बाँकी अवधिको लागि सुधिर ज्ञवाली निर्वाचित भएका छन् ।
स्ट्यान्डर्ड चार्टड बैंकमा अनिर्वन घोष दास्तीदार ३ वर्षको लागि प्रमुख कार्यकारी अधिकृतमा नियुक्त भएका छन् । आरम्भ लघुवित्तले पुस्कर घिमिरेलाई कम्पनी सचिव नियुक्त गरेको छ । प्रभू बैंकले अशोक शेरचनलाई प्रमुख कार्यकारी अधिकृत नियुक्त गरेको छ ।
ग्लोबल बैंकका कार्यकारी प्रमुख जनक शर्मा पौडेलले राजीनामा गरेका छन् ।
मोरङमा रहेको सप्तकोशी डेभलपमेन्ट बैंक र धनकुटामा रहेको कावेली विकास बैंक एक अर्कामा गाभिन सहमति गरेका छन् । दुई बैंक गाभिएपछि सप्तकोशी डेभलपमेन्ट बैंकको नाममा एकीकृत कारोबार गर्ने बताइएको छ । कावेली विकास बैंकमा यस अघि तेह्रथुममा रहेको माउन्ट मकालु डेभलपमेन्ट बैंक गाभिएको थियो ।
धितोपत्र बाेर्डले आशा लघुवित्तलाई साधारण शेयर जारी गर्न अनुमति दिएको छ ।
हिमाल दोलखा हाइड्रोपावरले साधारण शेयर जारी गर्न अनुमति मागेको छ । उन्नति लघुवित्तलाइ २५ प्रतिशत हकप्रद शेयर जारी गर्ने अनुमति दिएको छ ।
मेरो माइक्रोफाइनान्स, जानकी फाइनान्स, रिडी हाइड्रोपावर, पोखरा फाइनान्स र महालक्ष्मी विकास बैंक र हाम्रो विकास बैंकले बोनस शेयर दर्ता गरेका छन् ।नागरिक लगानी कोषले आव २०७३ / ०७४ को बोनस शेयर दर्ता गरेको छ ।
धितोपत्र बाेर्डले आयोजना प्रभावित क्षेत्रमा बिक्री गरिने प्राथमिक शेयर आस्बा मार्फत आवेदन गर्न मिल्ने बनाउन निर्देशन दिएको छ । अबदेखि स्थानीय क्षेत्रका बासिन्दाले स्वेच्छिकरुपमा आस्बामार्फत आवेदन गर्न सक्नेछन् ।
उज्यालोका खबर फेसबुक, इन्स्टाग्राम, एक्स ट्वीटर र यूट्युबमा हेर्न तथा उज्यालो रेडियो नेटवर्क ९० मेगाहर्जसँगै देशभरका विभिन्न एफएम रेडियोहरुबाट पनि सुन्न सकिन्छ । उज्यालोमा प्रकाशित तथा प्रसारित सामग्री यस संस्थाको स्वतन्त्र, निष्पक्ष र तथ्यमा आधारित सम्पादकीय नीतिबाट निर्देशित छन् र गल्ती नहोस भन्नेमा सचेतता अपनाएर तयार पारिएका छन् । प्रकाशन र प्रसारण भएका सामग्रीको विषयमा तपाईको गुनासो, प्रतिकृया र सुझावलाई हार्दिक स्वागत गर्दै गल्ती भएको पाईएमा तत्काल सच्याइने जानकारी गराईन्छ । उज्यालोबाट प्रकाशन तथा प्रसारण हुने सामग्रीको प्रतिलिपि अधिकार यस संस्थामा निहीत रहेकोले संस्थाको अनुमति विना समाचारको नक्कल उतार्ने, पुनरुत्पादन, प्रशारण वा फोटोकपी गर्न पाइदैन । कसैले त्यसो गरेमा कानूनी कार्वाही हुन सक्नेछ ।
अधिवक्ता दाहाल शेयर बजार मामिलामा दख्खल राख्नुहुन्छ ।