नेपाली भूमि 'अतिक्रमण' गरी चीनले लगाएको तटबन्धले किमाथाङ्का गाउँ नै बग्ने खतरा !

फागुन ४, २०७५ शनिबार ९:४८:१५ | नवीन गुरुङ

संखुवासभा – पूर्वी पहाडी जिल्ला संखुवासभाको सीमावर्ती किमाथाङ्का गाउँको पुच्छारबाट बगेको अरुण नदीले बर्सेनि नेपाली भूमि कटान गर्दा दिनानुदिन गाउँ नै पहिरोले बगाउने खतरा बढ्दै गएको छ ।

सदरमुकाम खाँदबारीबाट १ सय ६२ किलोमिटर दूरीमा रहेको भोटखोला गाउँपालिका अन्तर्गत पर्ने सीमावर्ती किमाथाङ्काको भौगोलिक अवस्था भिरालो छ । बीचमा बगेको अरुण नदीले नेपाल र तिब्बत छुट्टाएको छ । वारि नेपाली गाउँ छ भने पारिपट्टि तिब्बतको शहर छ । पारिपट्टि तिब्बतले अरुण नदीमा तटबन्ध लगाएपछि अरुण नदीले बर्सेनि नेपाली भूमि कटान गरिरहेको स्थानीय छेदर भोटेले बताउनुभयो । चीनले आफ्नो भूमि बचाउन तटबन्ध लगाएर सडक निर्माण गरेको छ । त्यसपछि अरुण नदीको बेगले दिनानुदिन नेपाली भूमि कटान गरिरहेको उहाँले बताउनुभयो ।

यसरी दिनानुदिन नेपाली भूमि कटान भइरहेमा किमाथाङ्का गाउँ नै पहिरोले बगाउने होकी भन्ने खतरा बढेको स्थानीयहरुको भनाइ छ । पारिपट्टि चीन सरकारले बलियो तटबन्ध लगाए पनि नेपालतर्फ भने सामान्य ग्याबिन वाल मात्रै लगाएको छ । र त्यो पनि बर्खाको समयमा नदीको भेलले बगाएर लैजाने गरेको स्थानीयको भनाइ छ ।

छिमेकी देश चीन र नेपालको सीमा क्षेत्र भएर बग्ने अरुण नदीमा चीनले एकतर्फी तटबन्ध निर्माण गरेपछि नेपाली भूमि कटान हुन थालेको हो । अरुण नदीले नेपाली भूमि कटान गर्दा भोटखोला गाउँपालिका–१, किमाथाङकाको पुरै बस्ती नै जोखिममा परेको स्थानीयहरुको भनाइ छ । नदी किनारमा चीनले नेपाली भूमि अतिक्रमण गरेर अग्लो तटबन्ध लगाएर सडक निर्माण गरेपछि नदीको पानीले नेपाली भूमितर्फ कटान गरेको स्थानीयहरुको आरोप छ ।

चिनियाँ क्षेत्रबाट आउने नदीको पानी नेपाली भूमितर्फ बग्न थालेकाले कटान भइरहेको वडा नम्बर–१, का अध्यक्ष तेन्छेबी शेर्पाले बताउनुभयो । ग्याबिन वाल बनाउन तत्कालीन किमाथाङ्का गाविस र भोटखोला गाउँपालिकाले एक करोड रुपैयाँ भन्दा बढी रकम खर्च गरिसकेको गाउँपालिका प्रमुख ठिलेन भोटेले बताउनुभयो । यस क्षेत्रको अवस्थाबारे केन्द्रीय सरकारलाई पटक–पटक जानकारी गराउँदासमेत चासो नदिएको अध्यक्ष भोटेले गुनासो गर्नुभयो । उहाँका अनुसार नेपाली भूमि जोगाउन तटबन्धका लागि झण्डै २५ करोड रुपैयाँ अवश्यकता पर्दछ ।

सीमा क्षेत्रको चाँगा र देन्दाङ बजारको विकासका लागि चीनले दुई वर्षदेखि नदीमा दैनिक तीन वा चार वटा एक्स्काभेटर लगाएर बालुवा निकाल्दै आएको छ । चीनले नदीलाई नेपालतर्पm मोडेको वडाध्यक्ष भोटेले बताउनुभयो । चीनको एकतर्फी तटबन्ध निर्मार्णले नेपालतर्फको भूमि कटान बढ्दै गइरहेको छ । वर्षा याममा नदीको बहाव उच्च हुँदा नेपाली भूमिमा अझै धेरै कटान हुने भएकाले सधैँ त्रासमा बस्नुपर्ने स्थानीयको भनाइ छ ।

नदीले किमाथाङकाको खेतीयोग्य जमिनसमेत कटान गरिरहेको छ । यसबारे संघीय सरकारलाई जानकारी गराए पनि कुनै पहल नभएको गाउँपालिका अध्यक्ष भोटेले बताउनुभयो ।

वडा नम्बर–१, किमाथाङकामा एक सय परिवार बसोबास गर्दै आइरहेका छन् । कटान क्षेत्रमा सीमा भन्सार कार्यालय, सशस्त्र प्रहरी बल, सुख्खा बन्दरगाह, अध्यागमन कार्यालय राख्ने भनिएको क्षेत्र पनि जोखिममा परेको छ । यस क्षेत्रमा सरकारी कार्यालय स्थापना गर्ने नक्सासमेत तयार भइसकेकाले चाँडो व्यवस्थापन गर्नुपर्ने अवस्था रहेको प्रमुख जिल्ला अधिकारी गणेशबहादुरअधिकारीले बताउनुभयो ।

अहिलेसम्म किमाथाङ्का प्रहरी चौकी, निकुञ्ज, स्वास्थ्य चौकी र एक प्राथमिक विद्यालय मात्रै रहेको छ । अरुण नदीमा बलियो तटबन्ध तत्काल लगाउनु पर्ने स्थानीय बुद्धिजिवीहरुको जोडदार माग छ ।

अन्तिम अपडेट: मंसिर ९, २०८१

Disclaimer:

उज्यालोका खबर फेसबुक, इन्स्टाग्राम, एक्स ट्वीटर र यूट्युबमा हेर्न तथा उज्यालो रेडियो नेटवर्क ९० मेगाहर्जसँगै देशभरका विभिन्न एफएम रेडियोहरुबाट पनि सुन्न सकिन्छ । उज्यालोमा प्रकाशित तथा प्रसारित सामग्री यस संस्थाको स्वतन्त्र, निष्पक्ष र तथ्यमा आधारित सम्पादकीय नीतिबाट निर्देशित छन् र गल्ती नहोस भन्नेमा सचेतता अपनाएर तयार पारिएका छन् । प्रकाशन र प्रसारण भएका सामग्रीको विषयमा तपाईको गुनासो, प्रतिकृया र सुझावलाई हार्दिक स्वागत गर्दै गल्ती भएको पाईएमा तत्काल सच्याइने जानकारी गराईन्छ । उज्यालोबाट प्रकाशन तथा प्रसारण हुने सामग्रीको प्रतिलिपि अधिकार यस संस्थामा निहीत रहेकोले संस्थाको अनुमति विना समाचारको नक्कल उतार्ने, पुनरुत्पादन, प्रशारण वा फोटोकपी गर्न पाइदैन । कसैले त्यसो गरेमा कानूनी कार्वाही हुन सक्नेछ ।

नवीन गुरुङ

संखुवासभाका पत्रकार नवीन गुरुङ उज्यालोका जिल्ला सम्बाददाता हुनुहुन्छ ।

1 Comments

Khim bahadur gharti magar
Feb. 16, 2019, 11:41 a.m.
यसकाे बिसय मा नेपाल सरकारले सिमावर्ति क्षेत्रमा ध्यान दिनु पर्ने हाेईन र? चिन सरकारले अाफ्नाे भु-भागेको सुरक्षा गर्न लगायकाे बाँधमा हामिले अापत्ति जनाउनु भन्दा नेपाली भु-भाग पर्ने जमिनकाे शुरक्षाकाे लागि नेपालपट्टि बलियाे बाध लगाईदिए सिमा पनि शुरक्षित मनमुटाव पनि हुदैन ? अाेल्लाे घरकाे छिमेकिले पालेकाे चल्लाे कुखुराे पल्लो घरकाे अागनमा जानू के नै फरकुराे हाेर?
0 Reply

तपाईको प्रतिक्रिया

नाम (अनिवार्य)

इमेल (अनिवार्य) (गोप्य राखिनेछ)

प्रतिक्रिया दिनुहोस्

तपाईको प्रतिक्रिया

नाम (अनिवार्य)

इमेल (अनिवार्य) (गोप्य राखिनेछ)

प्रतिक्रिया दिनुहोस्

नेपाली भूमि 'अतिक्रमण' गरी चीनले लगाएको तटबन्धले किमाथाङ्का गाउँ नै बग्ने खतरा !

नेपाल र तिब्बतको सीमावर्ती किमाथाङ्का गाउँको पुच्छारमा बगेको अरुण नदी तस्बिर - नवीन गुरुङ

1 Comments

Khim bahadur gharti magar

तपाईको प्रतिक्रिया

तपाईको प्रतिक्रिया