साली भेना र देवर भाउजूले एक अर्कालाई सिस्नु पानी दलेर मनाए विसु पर्व

 वैशाख १, २०७६ आइतबार १३:४:८ | विमल बिष्ट
unn.prixa.net

डोटी – डोटी जिल्लाका विभिन्न ठाउँमा सिस्नु दलेर नयाँ वर्ष मनाइँदैछ । डोटी तथा आसपासका जिल्लाबासीहरु वैशाख एक गते बिहानैदेखि सिस्नु लगाउँदै विसु पर्व अर्थात नयाँ वर्ष मनाइ रहेका छन् । 

विषेशगरी नयाँ वर्षका दिन देवर भाउजू तथा साली भेनाले एक अर्कालाई सिस्नु पानी लगाउने गर्छन् । दिनभरी रमाएर बेलुकी करिब  ५ बजेपछि सबैजना एकै ठाउँमा भेला भइ डेउडा खेल्ने तथा रमाइलो गरिने चलनलाई यो क्षेत्रमा विसुपर्व मनाउने भनिन्छ ।

वैशाख १ गतेका दिन सिस्नु पानी लगाएमा वर्षभरी कुनै पनि रोग नलाग्ने मान्यता यो क्षेत्रमा रहिआएको छ । यसै मान्यताअनुसार एक आपसमा सिस्नु दल्ने चलन रहेको दिपायल गैराका स्थानीय ६२ वर्षिय रामबहादुर विकले बताउनुभयो । 

उहाँले भन्नुभयो, ‘सिस्नु पानीले विभिन्न रोगहरु लाग्न नदिने भएकाले पनि आजको दिन सबैले अनिवार्य लगाउनु पर्छ, यस्ले शरीरमा हुने सिस्नेडी भन्ने रोग पनि निको पार्छ ।’

कामको खोजीमा भारतका विभिन्न ठाउँमा काम गर्न गएकाहरु पनि घर फर्किने गरेको अर्का स्थानीय सर्वजित देउवाले बताउनुभयो । उहाँले भन्नुभयो, ‘ओल्के मरौला भनी मनाउनेु र विसुपर्व बाँचौला भनेर मनाउने भएकाले पनि विसुपर्वलाई डोटीलगायत सुदूपश्चिमका अन्य पहाडी जिल्लामा दशै‌ं तिहारभन्दा बढी महत्वकासाथ मनाइन्छ ।’

बिहे गरेर आफनो घर गएकी छोरी चेली पनि टाढा–टाढाबाट माइती आउने तथा सबैसँग भेटघाट र सुख-दःख साट्ने गर्छन् । यस्तै जोरायल गाउँपालिका ५ का खेमबहादुर विष्टले यसलाई मिलनको पर्व भएको बताउनुभयो । उहाँले भन्नुभयो, ‘सिस्नु पानी मात्र लगाउने नभएर यो मिलनको पर्व पनि हो ।’

डोटी जिल्लाका विभिन्न ठाउँका स्थानियहरु बिहान नुहाइधुवाइ गरी भोकभोकै सिस्नो लगाउन गाउँभरी डुल्ने गर्छन् । डुल्दै गर्दा एकले अर्कालाई सिस्नुपानी हान्ने अंगालो मार्ने गर्छन् ।

गाउँमा साली–भेना तथा देवर–भाउजूबीच बिहानै देखि सिस्नोपानी हानाहान भइरहेको दृश्यले हेर्ने जोकोही नयाँ मान्छेलाई अचम्मित पार्छ । 

आजको सिस्नु पानी नलगाए वर्षभरिमा रोगव्याध लाग्ने मान्यताअनुरुप यहाँका वृद्ध-वृद्धाहरुले पनि आ–आफना साली भेना तथा भाउजू र देवर खोज्दै सिस्नो लगाउने चलन रहेको छ । 

साली-भेना तथा देवर भाउजू नभएकाहरुले बिहानै नजिकैको धारा वा पधेरीमा गएर सिस्नु पानीमा चोप्दै आफैँ लगाउने संस्कृति चल्दै आएको छ । 

अन्तिम अपडेट: मंसिर ६, २०८१

उज्यालोका खबर फेसबुक, इन्स्टाग्राम, एक्स ट्वीटरयूट्युबमा हेर्न तथा उज्यालो रेडियो नेटवर्क ९० मेगाहर्जसँगै देशभरका विभिन्न एफएम रेडियोहरुबाट पनि सुन्न सकिन्छ । उज्यालोमा प्रकाशित तथा प्रसारित सामग्री यस संस्थाको स्वतन्त्र, निष्पक्ष र तथ्यमा आधारित सम्पादकीय नीतिबाट निर्देशित छन् र गल्ती नहोस भन्नेमा सचेतता अपनाएर तयार पारिएका छन् । प्रकाशन र प्रसारण भएका सामग्रीको विषयमा तपाईको गुनासो, प्रतिकृया र सुझावलाई हार्दिक स्वागत गर्दै गल्ती भएको पाईएमा तत्काल सच्याइने जानकारी गराईन्छ । उज्यालोबाट प्रकाशन तथा प्रसारण हुने सामग्रीको प्रतिलिपि अधिकार यस संस्थामा निहीत रहेकोले संस्थाको अनुमति विना समाचारको नक्कल उतार्ने, पुनरुत्पादन, प्रशारण वा फोटोकपी गर्न पाइदैन । कसैले त्यसो गरेमा कानूनी कार्वाही हुन सक्नेछ ।

विमल बिष्ट

विमल बिष्ट डोटीका उज्यालो सहकर्मी हुनुहुन्छ । 

तपाईको प्रतिक्रिया