जीवन 'जात्रै-जात्रा' हाे: रविन्द्रसिंह बानियाँ

जेठ २, २०७६ बिहीबार १९:३४:१४ | दीपा तिमल्सिना

काठमाण्डौ- 'भाग्यमानी त्यही बज्ये हुन्छ रे
जसका गफले चन्द्रमा छुन्छ रे
अभागीको लौ कुरै नगरौँ न हो
टुलुटुलु हेरेरै रुन्छ रे
जीवन जात्रा हो
शास्त्रमा लेख्नलाई छुट्या मात्र हो
जीवन जात्रै जात्रा हो...'

शुक्रबार रिलिज हुने चलचित्र 'जात्रैजात्रा' को यो गीत अहिले निकै चर्चित छ । यो गीतले मानिसको जीवनसँग मेल खाने भन्दै रुचाइएको पनि छ ।

नेपाली रजतपटको दुनियाँमा पछिल्लो समय कछुवा गतिमै भए पनि गुणस्तरीय चलचित्र भित्रँदै छन् । भनौँ नेपाली रजतपट सुधारोन्मूख अवस्थातर्फ बढ्दैछ । अहिले एउटा खुराकले भरिएको भन्दै जात्रैजात्रा लाई आशातीत चलचित्रको रुपमा व्याख्या गर्न थालिएको छ ।

रंग क्षेत्रमा निखारिएर आएका कलाकार र यसअघि सामान्य विषयवस्तु र दैनिकीलाई सरल रुपमा प्रस्तुत गरेको चलचित्र 'जात्रा' कै सिक्वेल र तिनै कलाकारका कारण पनि 'जात्रैजात्रा' बाट धेरैले आशा राखेका छन् ।

हुन त हिजोआज चलचित्रको स्क्रिप्ट र पटकथा भन्दा पनि प्रचारप्रसारलाई मात्र फिल्म युनिट र कलाकारले जोड दिएको भन्ने सम्रग आलोचना हुने गरेको छ । यही सेरोफेरोमा दीपा तिमल्सिनाले 'जात्रैजात्रा' का निर्माता एवं कलाकार रविन्द्रसिंह बानियाँसँग कुराकानी गर्नुभएको छ ।

'जात्रैजात्रा' रिलिजको संघारमा छ ? दौडधुप कत्तिको छ ?

चुनाव लागेको नेता जस्तै, बिहे लागेको घर जस्तै, असार लागेको किसानजस्तै प्रचारप्रसारमा दौडिरहेका छाैं, हामी ।

फिल्मको स्क्रिप्ट, पटकथा र प्रस्तुतिमा भन्दा पनि प्रचारप्रसारमा मात्रै हिजोआज बढी दौडिएको पाइन्छ । प्रचारप्रसारले मात्रै चलचित्र चल्छ ?

जमाना नै बोल्नेको पिठो बिक्ने, नबोल्नेको चामल पनि बिक्दैन भने जस्तै भयो । बजार सानो छ, तर हल्ला धेरै छ । यही हल्लामा आफ्नो कुरा सुनाउन अलि चर्काेरुपामा बोल्नु पर्ने भएको हो । सूचना दिन पनि हल्लै गर्नु पर्ने रहेछ । तर राम्रो नराम्रो दर्शकले नै छुट्टाउनुहुन्छ । यो जिम्मा उहाँहरुकै हो ।

'जात्रा' फिल्मको अन्त्यमा दर्शकले अलिकति मन दुखाएका थिए । फिल्मको अन्त्य अलि खल्लो भयो भन्ने कुरा पनि आएको थियो । 'जात्रैजात्रा' 'जात्रा' कै सिक्वेल हो कि ब्राण्डको लोभले यो नाम जुराइयो ?

हामी आफूलाई आफैँले स्वयं आत्म आलोचना गर्न सक्नुपर्दछ । यो गर्न सकेनौं भने एक दिन हामी आत्मरतिमै भुल्छौँ । मान्छेमा लोभ हुन्छ । लोभ, भोग भएर नै मानिस भएको हो । नत्र भगवान भइहालिन्थ्यो नि । 'जात्रैजात्रा' 'जात्रा' कै सिक्वेल हो । जात्रा जहाँ रोकिएको थियो, त्यहीँबाट कथा सलल बग्दछ । तर 'जात्रा' मा पैसाको कथा धेरै थियो भने 'जात्रैजात्रा' मा पैसासँगै सुन पनि थपिएको छ । एउटा धनसम्पत्ति नभएको मानिसले सुन र पैसा पायो भने के के गर्छ भन्ने कथा नै जात्रैजात्रामा प्रस्तुत गर्न खोजिएको छ ।

नेपाली फिल्मको संख्या बढ्दो छ, लगानी पनि ओइरिँदो छ । तर गुणस्तर भने कमैको मात्र छ । यसले नेपाली फिल्मको भविष्य कतातर्फ लैजाला ?

नेपाली फिल्म वर्षौंदेखि लागेका छन् । तर निर्माताले कथा राम्ररी नबुझिकन एकै पटक हामफाल्दा दिगो हुन सक्दैन । बुझ्दै नबुझी फिल्ममा लगानी गर्दा प्रतिफल आउने सम्भावना न्यून हुन्छ । यसले गर्दा हजुरबुवाले फिल्ममा लगानी गरेको छ भने तीन पुस्ता नातिसम्मले गाली गर्ने परिपाटी नै बसेको छ । विषयवस्तुबारे जानकारी नहुँदा लगानी डुब्ने जोखिम त धेरै छ ।

फेरि पनि 'जात्रैजात्रा' मा फर्कौं । अरु फिल्म भन्दा जात्रैजात्राको स्वाद कतिको फरक र स्वास्थ्यवर्द्धक छ ?

यतिबेला दर्शकको रुची बुझ्नु सबैभन्दा महत्वपूर्ण छ । सधैं एकैनासको खानाले जो कोही आजित हुन्छ । तर दिनहुँ खाइने खानामा अलिकति फरक स्वाद मिसाएर बानी पारियो भने त्यसको स्वाद त फरक भयो नि । हामीले त्यही उपाय अपनाएका छौं । मध्यम र निम्न आय भएका वर्गका कथालाई 'जात्रैजात्रा' ले समेटेको छ ।

'जात्रैजात्रा' को सन्देश चाहिँ के हाे ?

हामी बस्ने समाजको सोचाइ नै गलत छ । हामी जिन्दगीभर दुःख गर्छौं । तर दुःख भन्दा पनि जीवनको मापन घर सम्पत्तिमा मात्रै दाँजिन्छ । काठमाण्डौमा घर र गाडी किने उसले प्रगति गरेको ठहरिन्छ । हामी, हामी बस्ने समाज र सञ्चारमाध्यम यसकै पछि लाग्छ । घर गाडी नजोड्नेको पनि प्रगति छ नि । यहाँ अध्याँरोमा घर धानेर बस्नेहरु कति छन् । तर हामी खाली उज्यालोको देखावटी रवाफमा दौडिरहेका छौं । 'जात्रैजात्रा' ले यिनै विषयवस्तुको कथा बुनेको छ ।

अन्त्यमा जीवन के हो ?

जीवन 'जात्रै-जात्रा' हो । तर रमाइलो जात्रा हो कि, गाइजात्रा हो, त्यो भने शुक्रबार थाहा हुन्छ । यसबाहेक मानिसलाई शुद्ध बनाउने भनेको कलाले हो । तपाइँ जे हो त्यही हुन कलाले सहयोग गर्छ । दुःख, कष्ट र गाँठो फुकाउने प्रयास गर्नु र बुझ्नु नै जीवन हो ।

अन्तिम अपडेट: मंसिर १८, २०८१

Disclaimer:

उज्यालोका खबर फेसबुक, इन्स्टाग्राम, एक्स ट्वीटर र यूट्युबमा हेर्न तथा उज्यालो रेडियो नेटवर्क ९० मेगाहर्जसँगै देशभरका विभिन्न एफएम रेडियोहरुबाट पनि सुन्न सकिन्छ । उज्यालोमा प्रकाशित तथा प्रसारित सामग्री यस संस्थाको स्वतन्त्र, निष्पक्ष र तथ्यमा आधारित सम्पादकीय नीतिबाट निर्देशित छन् र गल्ती नहोस भन्नेमा सचेतता अपनाएर तयार पारिएका छन् । प्रकाशन र प्रसारण भएका सामग्रीको विषयमा तपाईको गुनासो, प्रतिकृया र सुझावलाई हार्दिक स्वागत गर्दै गल्ती भएको पाईएमा तत्काल सच्याइने जानकारी गराईन्छ । उज्यालोबाट प्रकाशन तथा प्रसारण हुने सामग्रीको प्रतिलिपि अधिकार यस संस्थामा निहीत रहेकोले संस्थाको अनुमति विना समाचारको नक्कल उतार्ने, पुनरुत्पादन, प्रशारण वा फोटोकपी गर्न पाइदैन । कसैले त्यसो गरेमा कानूनी कार्वाही हुन सक्नेछ ।

दीपा तिमल्सिना

दीपा तिमल्सिना उज्यालाेमा कार्यरत हुनुहुन्छ।

तपाईको प्रतिक्रिया

नाम (अनिवार्य)

इमेल (अनिवार्य) (गोप्य राखिनेछ)

प्रतिक्रिया दिनुहोस्