इलामका ५२ चिया कारखाना बन्द

असार १४, २०७६ शनिबार ६:५९:३६ | सुजता सुनुवार

इलाम – सरकारले तोकेको मूल्य किसानलाई दिँदा घाटामा जाने भएको भन्दै इलामका ५२ ओटा चिया कारखाना बन्द भएका छन् ।

सूर्योदय नगरपालिकाका किसानलाई हरियो पत्तीको मूल्य दिन नसकेको भन्दै नगरपालिकाका उद्योगीले बिहीबारदेखि चिया कारखाना बन्द गरेका हुन् ।

नगरपालिकाले गएको वर्ष हरियो चियापत्तीको मूल्य निर्धारण गर्दै, गुणस्तर मापदण्ड कार्यान्वयन कार्यविधिसमेत पारित गरेको थियो । कार्यविधिअनुसार, हरियो चियापत्तीको मूल्य किसानलाई न्यूनतम प्रतिकिलो ४० रुपैयाँ दिनु पर्ने व्यवस्था छ । किसानले भने, उद्योगलाई बेच्ने हरियोपत्तीमा अनिवार्य दुई पात १ सुइरोको हुनु पर्र्नेे उल्लेख छ । यो कार्यविधि नगरपालिकाले चिया उद्योगी र किसान समेतको सहभागितामा पारित गरेको हो । पारित भएको कार्यविधिमा गुणस्तर कायम भए–नभएको अनुगमन नगरपालिकाले गर्ने व्यवस्था छ ।

तर नगरपालिकाले अनुगमन नगरेको, किसानबाट कार्यपत्रमा तोकिएको मापदण्ड अनुसारको चियाको पत्ती उद्योगमा नआएको, र ४० प्रतिशतभन्दा कमको पत्ती उद्योगले फर्काउन नसक्ने जस्ता कारणले गर्दा उद्योग बन्द गर्नुको अर्को विकल्प नभएको एसोसिएसनका सचिव गोपाल कट्टेलले बताउनुभयो ।

उहाँले भन्नुभयो, ‘गएको वर्ष किसानलाई कार्यविधिमा तोकिएकै मूल्य दिइएको थियो । गुणस्तरहीन चियाको पत्ती किसानबाट आइरहेको छ । यसको अनुगमन गरी गुणस्तर कायम गर्न खबरदारी गरी दिन नगरपालिकालाई आग्रह गरे पनि यसमा चासो दिएको छैन ।’ उद्योगमा गुणस्तरहीन हरियोपत्ती आउँदा तयारी चियामा गुणस्तर कायम नहुने र थोरै मूल्यमा बेच्नुपर्ने बाध्यता रहेको एसोसियशनको भनाइ छ ।

कम गुणस्तरको चियाको मूल्य पनि कम नै भएकाले निर्धारण गरिएको मूल्य दिँदा आफूहरू डुब्ने अवस्था आएकाले बन्द गर्न बाध्य भएको सचिव कट्टेलले जानकारी दिनुभयो । नगरपालिकाले भने चियामा गुणस्तर कायम गर्नका लागि अब अनुगमन गर्ने र किसानले पाउने न्यूनतम मूल्य कायम नै राख्ने अडान लिँदै आएको छ ।

चिया उत्पादकहरूको संस्था नेपाल टि एसोसिएशनले कारखाना खुल्ने वातावरण बनाउन सरोकारवालासँग माग गरेको छ । एसोसिएशनले उद्योग नै बन्द गरेपछि नगरपालिकाले उद्योगीलाई छलफलका लागि आउँदो शनिबार बोलाएको छ । छलफलपछि उद्योग खोल्ने कि बन्द जारी नै राख्ने भन्ने विषयमा निर्णय गरिने एसोसिएशनले जनाएको छ ।

सूर्योदय नगरपालिकामा रहेका ६२ भन्दा बढी चिया प्रशोधन उद्योगमध्ये एसोसिएशनमा ५२ वटा उद्योग आबद्ध छन् । करिब तीन हजार किसानका बगानको हरियो चियापत्ती यी उद्योगमा प्रशोधनका लागि पुग्ने गर्दछ । यहाँ प्रशोधित अग्र्यानिक अर्थोडक्स चिया भारत र तेस्रो मुलुकसम्म पुग्छ ।

केन्द्रीय तथ्याङ्क विभाग र चिया तथा कफी विकास बोर्डेको सर्वेक्षण अनुसार नेपालमा चिया प्रशोधन गर्न ११३ उद्योग सञ्चालनमा छन् भने कुल ११ हजार ४१ वटा बगानहरुमा चिया खेती रहेको पाइएको छ । जस मध्ये इलाममा मात्रै ६ हजार ९ सय ९५ बगान रहेका छन् ।

अन्तिम अपडेट: मंसिर ५, २०८१

Disclaimer:

उज्यालोका खबर फेसबुक, इन्स्टाग्राम, एक्स ट्वीटर र यूट्युबमा हेर्न तथा उज्यालो रेडियो नेटवर्क ९० मेगाहर्जसँगै देशभरका विभिन्न एफएम रेडियोहरुबाट पनि सुन्न सकिन्छ । उज्यालोमा प्रकाशित तथा प्रसारित सामग्री यस संस्थाको स्वतन्त्र, निष्पक्ष र तथ्यमा आधारित सम्पादकीय नीतिबाट निर्देशित छन् र गल्ती नहोस भन्नेमा सचेतता अपनाएर तयार पारिएका छन् । प्रकाशन र प्रसारण भएका सामग्रीको विषयमा तपाईको गुनासो, प्रतिकृया र सुझावलाई हार्दिक स्वागत गर्दै गल्ती भएको पाईएमा तत्काल सच्याइने जानकारी गराईन्छ । उज्यालोबाट प्रकाशन तथा प्रसारण हुने सामग्रीको प्रतिलिपि अधिकार यस संस्थामा निहीत रहेकोले संस्थाको अनुमति विना समाचारको नक्कल उतार्ने, पुनरुत्पादन, प्रशारण वा फोटोकपी गर्न पाइदैन । कसैले त्यसो गरेमा कानूनी कार्वाही हुन सक्नेछ ।

सुजता सुनुवार

सुजता सुनुवार उज्यालोमा कार्यरत हुनुहुन्छ ।

तपाईको प्रतिक्रिया

नाम (अनिवार्य)

इमेल (अनिवार्य) (गोप्य राखिनेछ)

प्रतिक्रिया दिनुहोस्