कोरोनाले देश ठप्प : इँटा भट्टामा भने महिला कामदार व्यस्त

चैत २३, २०७६ आइतबार २१:४:४ | रमेश गिरी

भक्तपुर – कोभिड–१९ को सङ्क्रमण विश्वव्यापी फैलिएर नेपाललाई समेत प्रभाव पारेपछि सरकारले देशलाई लकडाउन गरेको आज १३ दिन भइसक्यो । पुरै देश अहिले लकडाउनमा भए पनि भक्तपुरका इँटाभट्टाका महिला मजदूरहरु भने काममा व्यस्त छन् ।

भक्तपुरका इँटाभट्टा सञ्चालकले काँचो इँटा बनाउन बन्द गरे पनि बनाएका इँटाहरु भट्टाको डगमा लैजाने र पाकेका इँटाहरु डगबाट गोदाममा ल्याउने काम भने नरोकिदा लकडाउनका बेलामा पनि जोखिम मोलेर महिला मजदूरहरु दैनिक काम गरिरहेका छन् ।

बिहान ५ बजेदेखि ११ बजेसम्म र दिउँसो २ बजेदेखि साँझसम्म इँटा बोक्ने काममा व्यस्त देखिन्छन् भक्तपुरका ६२ वटा इँटाभट्टामा काम गर्ने महिला मजदूरहरु । इँटाभट्टाका सञ्चालकले प्रशासन र स्थानीय तहको दबाब पछि नयाँ इँटा बनाउन बन्द गरेर १८ हजार मजदूरलाई गाउँ पठाए पनि इँटा बोक्ने काममा रहेको महिला मजदूरहरु भने भट्टा मै रोकिएका छन् ।

महिलासँगै आएका एकै परिवारका पुरुषहरु पनि भट्टामै छन् । कसैसँग पनि न मास्क छ, न त स्यानेटाइजर नै । छ त केवल काँधमा इँटाको भारी ।

चाँगु दुवाकोट २ सेती भैरब इँटाभट्टामा काम गर्ने दाङ घोराहीकी सानीकान्छी घर्ती साहुले इँटा बोक्ने काम नसकी घर नपठाउने भनेर राखेको बताउनुहुन्छ ।

‘खै देशभरी रोग आइचरे, अस्ति गाउँका घर पठायो साहुले हामीलाई इँटा बोक्न नसकी जान पाउंदैनौ भने’ उहाँले भन्नुभयो, ‘साहुले हिसाब पनि गरिदिएनन्, अनि हामी यतै बसेउँ ।’

भक्तपुरका ६२ वटा इँटाभट्टामा अझै पनि कम्तीमा १० हजार कामदार रहेका छन् । एउटा इँटा भट्टामा दुईसय कामदार अझै छन् । इँटा बोक्ने, गोदाम मिलाउने र इँटा पकाउने भारतका कामदारहरु पनि काम गरिरहेका छन् ।

भकुण्डेबेशीकी सानी नेपाली दैनिक २ हजारदेखि २५ सय इँटा बाक्ने गरेको बताउनुहुन्छ । कोरोना भाइरसको संक्रमणबाट जोगिन सरकारले लकडाउन घोषणा गरे पनि इँटाभट्टामा भने काम भइरहेको उहाँ बताउनुहुन्छ ।

‘घर जान पनि पाएनौँ, झ्याउलीमा खानेकुरा पनि सकियो, खै साहुले नखुवाए भोकै हुन्छौँ, इँटा सबै थन्क्याएपछि मात्रै पठाउने भनेका छन्’, उहाँ दुखेसो पोख्नुहुन्छ, ‘हामी आत्तिसक्यौँ, आफ्नै घर जान पाए हुन्थ्यो ।’

दुईवर्षको छोरीलाई ६ वर्षकी अर्की छोरीलाई रेखदेख गर्न छाडेकी हनुमान इँटा उद्योगमा कार्यरत दाङ्ग घोराहीकी सिमा घर्ती इँटा बोकेर दैनिक ७ सय कमाई हुने बताउनुहुन्छ ।

एक हजार इँटा बोकेको ज्याला ३०० रुपैयाँ पाइने बताउँदै उहाँ साहुले हिसाब गरेर पैसा पनि नदिएको र गाउँ पनि नपठाएका कारण यहीँ रोकिनु परेको बताउनुहुन्छ । इँटा भट्टामा रोल्पा, दाङ, रुकुम, सर्लाही, रामेछाप, सिन्धुपाल्चोक, काभ्रेलगायतका जिल्लाबाट आएका मजदूर कार्यरत छन् । यस्तै इँटा पोल्नको लागि मजदूरहरु भारतबाट पनि आएका छन् ।

इँटा व्यवसायी संघ भक्तपुरका अध्यक्ष नातीभाइ ह्याम्बा १८ हजार मजदूरलाई घर फर्काइसकेको र अब इँटा बोक्ने काममा रहेका मजदूर मात्रै बाँकी रहेको बताउनुहुन्छ ।

काँचो इँटा नबोकी छोड्दा करोडौँको इँटा बिग्रने भएकाले इँटा बोक्न बाध्य भएकाले केही मजदूर बाँकी रहेको बताउदै जिल्ला प्रशासन कार्यालयले पासको व्यवस्था गरिदिए केही दिनभित्रै घर पठाइदिने उहाँ बताउनुहुन्छ ।

कोरोनाको जोखिम कम गर्न भट्टामा काम गर्ने मजदूरलाई बाहिर जान नदिएको र बाहिरबाट भट्टामा नयाँ मान्छेलाई आउन नदिएको उहाँको दावी छ ।

अन्तिम अपडेट: मंसिर २९, २०८१

Disclaimer:

उज्यालोका खबर फेसबुक, इन्स्टाग्राम, एक्स ट्वीटर र यूट्युबमा हेर्न तथा उज्यालो रेडियो नेटवर्क ९० मेगाहर्जसँगै देशभरका विभिन्न एफएम रेडियोहरुबाट पनि सुन्न सकिन्छ । उज्यालोमा प्रकाशित तथा प्रसारित सामग्री यस संस्थाको स्वतन्त्र, निष्पक्ष र तथ्यमा आधारित सम्पादकीय नीतिबाट निर्देशित छन् र गल्ती नहोस भन्नेमा सचेतता अपनाएर तयार पारिएका छन् । प्रकाशन र प्रसारण भएका सामग्रीको विषयमा तपाईको गुनासो, प्रतिकृया र सुझावलाई हार्दिक स्वागत गर्दै गल्ती भएको पाईएमा तत्काल सच्याइने जानकारी गराईन्छ । उज्यालोबाट प्रकाशन तथा प्रसारण हुने सामग्रीको प्रतिलिपि अधिकार यस संस्थामा निहीत रहेकोले संस्थाको अनुमति विना समाचारको नक्कल उतार्ने, पुनरुत्पादन, प्रशारण वा फोटोकपी गर्न पाइदैन । कसैले त्यसो गरेमा कानूनी कार्वाही हुन सक्नेछ ।

रमेश गिरी

भक्तपुरका पत्रकार रमेश गिरी उज्यालोका जिल्ला सम्वाददाता हुनुहुन्छ ।

तपाईको प्रतिक्रिया

नाम (अनिवार्य)

इमेल (अनिवार्य) (गोप्य राखिनेछ)

प्रतिक्रिया दिनुहोस्