बैतडी – कुनै समय चैत महिनाभरि सुदूरपश्चिम प्रदेशका धेरै ठाउँमा परम्परागत चैतलोको धुनले गुञ्जायमान भइरहन्थे । चैतलोको धुनमा देवीदेवताका गाथा तथा परम्परागत संस्कृतिको विविध विद्यालाई लयबद्ध गरेर गाइने यो पर्व अहिले लोप हुँदै गइरहेको छ ।

नयाँ पुस्ताले यसबारेमा चासो नलिँदा सुदूरपश्चिमका पहाडी जिल्लामा चैतको महिनामा गाइने चैतलो लोप हुन थालेको हो । केही समय पहिले चैतको महिना सुरु भएसँगै गाँउघरमा हुड्को बाजाको धुनले गाँउघर नै गुञ्जायमान हुने गरेको भए पनि अहिले चैतलो लोप हँुदै गइरहेको मेलौली नगरपालिका ७ का हर्षबहादुर चन्दले बताउनुभयो ।  

हुड्को बाजा बजाएर देवीदेवताका गाथा, वीर पुरुषका गाथा तथा मनै बहलाउने गीत र परम्परागत संस्कृतिको विधा समेटेर गाइने चैतलो लोप हुँदै गएको सुर्नया गाँउपालिका ५ रौलेश्वरका जैमल दमाइले बताउनुभयो । खासगरी चैतलोलाई दमाई जातिले गाउने भएकाले पनि यसलाई जातसँग जोडेर हेर्दा लोप हुँदै गएकोप्रति उहाँले चिन्ता व्यक्त गर्नुभयो । 

अहिले चैतलो कहीँ कतै सुन्न सकिए पनि चैतलोमा गाइने परम्परागत गाथारु क्रमशः लोप हुन थालेको पाटन नगरपालिका १० हताशकी हरीना भट्टले बताउनुभयो ।

चैतलो सांस्कृतिक तथा ऐतिहासिक दृष्टिकोणले पनि महत्त्वपूर्ण रहेको र यसको सकारात्मक पक्षका बारेमा जानकारी नदिँदा यो लोप हुँदै गएको सुर्नया गाँउपालिका ६ कोखेतका हरिदत्त अवस्थीले बताउनुभयो । यो पर्वको प्रवर्द्धन तथा संरक्षणका लागि पालिकाले पहल गर्नुपर्ने उहाँको भनाइ छ ।