पाँचथर - पूर्वी पहाडी जिल्लाहरुबाट उत्पादन हुने नगदे बाली अदुवाको भाउ सिजनको सुरुमै अघिल्लो वर्षको तुलनामा दोब्बरले वृद्धि भएको छ । अदुवाको भाउ बढेसँगै किसानहरु उत्साहित भएका छन् ।

गएकाे वर्ष  प्रतिमन (४० केजीको) २ हजारमा बिक्री भएको अदुवा यो वर्ष सिजनको सुरुमै ६ हजारसम्म पुगेको कृषक महासंघ पाँचथरका अध्यक्ष गणेश पोख्रेलले बताउनुभयो । फाल्गुन र चैतमा रोपिएको अदुवाको माउ निकाल्ने(खन्ने) समय हुनलाग्दा अदुवा किन्नका लागि व्यापारीहरु किसानहरुको घर–घरमा पुगिरहेका छन् ।

अदुवाको माउ असार अन्तिमदेखि साउन र भदौमा  निकालेर बेच्ने गरिन्छ । पूर्वी पहाडी जिल्लामा उत्पादित अदुवाको मुख्य बजार भारत हो । यहाँ उत्पादित अदुवा ९० प्रतिशत झापाको काकडभिट्टा नाका हुँदै भारत निर्यात हुने गर्दछ भने १० प्रतिशत बंगलादेशमा निर्यात हुँदै आएको छ ।

अघिल्ला वर्षहरुमा अदुवाको भाउ धेरै घट्नुका साथै निकासीका क्रममा भारतीय पक्षले अवरोध खडा गरेपछि किसानले घाटा खाँदै आएका थिए । यस वर्ष भने सिजनको सुरुमै राम्रो भाउ आएकाले यस्तो समस्या नदोहोरिने आशामा बसेको पाँचथर कुम्मायक–४ का किसान लेखनाथ खनालको भनाइ छ ।

यसवर्ष माउ निकाल्ने सिजनमा प्रतिमन ६ हजार ५ सय पुगेको छ, तर  भारतीय बजारमा निर्भर अदुवाको बेलाबेलामा हुने भाउको उतारचढावले गर्दा सोचेअनुसारको उत्पादन गर्न भने नसकिएको खनालको भनाइ छ ।

अदुवाको माउ झिक्ने बेलामै राम्रो भाउ आएकाले उत्साहित भएको सराङडाँडाका किसान योग तिलमाया भण्डारीले बताउनुभयाे । अघल्लाे वर्ष प्रतिमन १५ सयका दरले २० मन बेचेको उहाँले सुनाउनुभयाे । याे वर्ष पनि त्यसरी नै उत्पादन भएमा राम्रो आम्दानी हुने भण्डारी बताउनुहुन्छ ।

कुम्मायक र हिलिहाङ गाउँपालिका अदुवा उत्पादनको पकेट क्षेत्र मानिन्छ । जिल्लाभरमा ९ सय ४५ हेक्टर जमिनमा अदुवा खेती गरिने तथ्याङक छ । तथ्याङक  अनुसार अघिल्लो वर्ष ७ हजार ५ सय ६० मेट्रिक टन अदुवा उत्पादन भएको थियाे ।

यस्तै पूर्वी पहाडी जिल्लामध्ये सबैभन्दा बढी अदुवा उत्पादन हुने जिल्ला मानिएको इलाममा पनि अदुवाको भाउ बढेपछि यहाँका किसान उत्साहित बनेका छन् । 
इलाम जिल्लामा ३ हजार २ सय ३३ हेक्टर जमिनमा अदुवा खेती गरिन्छ । जिल्लाभरमा अघिल्लो वर्ष ४५ हजार ८ सय ९४ मेट्रिक टन अदुवा उत्पादन भएको तथ्याङक रहेको छ ।

इलामका पहिलेका पुवामझुवा, नाम्सालिङ्ग, साङ्रुम्बा, जमुना, चमैता, प्याङ्ग, सोयाक, धुसेनी, माइपोखरी, सोयाङ्गलगायतका ठाउँहरुमा व्यावसायिक अदुवा खेती गरिने जिल्ला कृषि ज्ञान केन्द्रको कार्यलय इलामले जनाएको छ । 

इलामबाट सुजाता सुनुवारकाे सहयाेगमा