भारतकाे १३२ गाउँमा छाेरी नै जन्मिएनन् !

साउन ११, २०७६ शनिबार १३:१:५४ | एजेन्सी

भारतको सानो हिमाली राज्य उत्तराखण्डको १३२ ओटा गाउँमा गएको तीन महिनामा एउटा पनि बालिका नजन्मेको एक प्रतिवेदनले देखाएको छ ।

यो प्रतिवेदन सार्वजनिक भएसँगै सरकारलाई यसबारेमा अनुसन्धान गर्न दबाव पुगेको छ । ‘नो गर्ल भिलेज अर्थात् बालिकाबिनाको गाउँ उत्तर काशीको हो । जहाँ ५५० गाउँ र पाँच ओटा शहरमा गरी चार लाख मानिसहरु बसोबास गर्दछन् ।

धेरै इलाका पहाडी र दुर्गम क्षेत्रका रहेका छन् । यो तथ्यांकले एउटा देशको भयानक लैङ्गिक अनुपातलाई देखाएको छ । अवैधानिक लिङ्ग छनोट, गर्भपतनको कारण यस्तो डरलाग्दो तथ्यांक सार्वजनिक भएको बताइएको छ ।

आशा गरौँ यो पूर्ण रुपमा सत्य होइन ।

प्रतिवेदनका अनुसार १३२ ओटा गाउँमा गएको अप्रिल र मे महिनाको अन्तरालमा २१६ जना बालक जन्मिँदा एक जना पनि बालिका जन्मिएका छैनन् । त्यस्तै १२९ ओटा अन्य गाउँमा यही महिनाको अन्तरमा १८० जना बालिका जन्मिँदा एक जना पनि बालकको जन्म नभएको तथ्यांकले देखाएको छ ।

यसैगरी १६६ ओटा अन्य गाउँमा भने मिश्रित तथ्यांक सार्वजनिक भएको हो । ती गाउँमा तीन महिनाको अवधिमा ८८ जना बालिका र ७८ जना बालकको जन्म भएको तथ्यांकले देखाएको छ ।

समग्रमा उत्तरकाशीमा गएको अप्रिल र जुन महिनाको अवधिमा ९६१ जनाले जन्म लिएका छन् । जसमा ४७९ जना बालिका र ४६८ बालक रहेका छन्, बाँकी रहेको संख्या सम्भवतः जन्मनेबित्तिकै मृत्यु भएको पनि हुनसक्छ ।

यो संख्या १ हजार जना पुरुषको तुलनामा १ हजार २४ जना महिला हुन्छ, जुन अनुपात राष्ट्रिय औसतभन्दा धेरै छ । भारतको महिला र पुरुषको राष्ट्रिय औसत ९३३ महिलाको तुलनामा १ हजार पुरुष छ ।

अधिकारीहरुले भने सञ्चारमाध्यमहरुले स्वयंसेवी स्वास्थ्य तथ्यांक संकलनकर्ताहरुको सहयोगमा आफूखुशी प्रस्तुत गरेको बताएका छन् । झण्डै ६ सय जना स्वयंसेवकहरुलाई ती क्षेत्रमा रहेका गर्भवती महिला, शिशुको जन्मका साथै खोप र परिवार नियोजनका कार्यक्रम सञ्चालन गर्ने जिम्मा दिइएको थियो ।

‘मलाई लाग्छ सञ्चारमाध्यमहरुले छोरी नै नजन्मिएको समाचारलाई गलत ढंगले प्रस्तुत गरेका हुन् । हामीले यो विषयमा अनुसन्धान गर्न टिम बनाइसकेका छौँ', जिल्लाका वरिष्ठ अधिकारी आशिष चौहानले भने ।

पहिलो कुरा त यो तथ्यांक नै अपूरो र गलत हुनसक्छ, स्वास्थ्यकर्मीहरु पनि चुकेका हुनसक्छन् । कुनै एक गाउँमा छोरा मात्रै र अर्काे गाउँमा छोरीको मात्रै संख्या पनि गणना गरिएको हुनसक्छ ।

दोस्रो कुरा, उत्तरकाशीमा थोरै जनसंख्या रहेको छ । एउटा गाउँको औसत जनसंख्या ५०० छ, केही ग्रामीण भेगका गाउँको औसत जनसंख्या झण्डै १०० छ । स्वास्थ्य अधिकारीहरुले एउटा सानो गाउँमा १०/१५ वटा घर भएको हुनसक्ने र ती गाउँमा एउटा मात्र लिङ्गका मात्रै शिशु भएको तथ्यांकले ‘विशेष अर्थ नराख्ने बताएका छन् ।

‘यदी केही गाउँमा बालिकाको जन्म नै नभएको भए त्यसले जिल्लाकै लैङ्गिक अनुपातमा प्रभाव पर्ने थियो, चौहानले भने ।

स्थानीयहरुले भने छोरा र छोरीमा विगतको इतिहास हेर्दा केही भिन्नता भएको र उचित लैङ्गिक अनुपातमा जोड दिने गरेको बताएका छन् ।

‘बालक होस् या बालिका, हामी उनीहरु स्वस्थ र खुशी रहोस् भनेर प्रार्थना गर्छौं', स्थानीय महिला रोशनी रावतले भारतीय सञ्चारमाध्यम हिन्दुस्तान टाइम्सलाई भनिन् ।

यी गाउँमा महिलाहरु पुरुषले भन्दा धेरै काम गर्ने गर्दछन् । खेतमा काम गर्ने, घाँस काट्ने, गाइ दुहुने, खाना पकाउने र घरका सबै काम महिलाले गर्ने गर्दछन् । पुरुषहरुमा मदिरा लत छ ।

अधिकारीहरुले केही वर्षयता ती गाउँका महिलाहरुको भ्रूणहत्याको तथ्यांक नभएको बताएका छन् । जिल्लाभरि तीन ओटा अल्ट्रासाउण्डका उपकरण छन्, तर ती सरकारी क्लिनिकहरुमा मात्र छन् ।

जनसंख्याले खाशै प्रभाव नपार्ने भएकोले गैरकानुनी भ्रूणहत्याको दर पनि उच्च नरहेको चौहानले बताए ।

तर एउटा चिन्ताजनक कुरा पनि छ ।

गएको अप्रिल र जुन महिना ९६१ जन्म मध्ये २०७ जन्म घरमा नै भएको तथ्यांक रहेको छ । बाँकी रहेको जन्म संख्या अस्पताल र क्लिनिकमा भएको हो । तीमध्ये १०९ जना बालक र ९३ जना बालिका रहेका छन्, यसले जिल्लाको लैङ्गिक अनुपातमा नै उथलपुथल गरिदिएको छ ।

‘यो तथ्यांक अलि आश्चर्यजनक छ । हामी अनुसन्धान गर्नुपर्छ । एम्बुलेन्स र क्लिनिक नपुगेका दुर्गम क्षेत्रका गाउँमा घरमा नै शिशुको जन्म हुने अवस्था छ, जिल्लाका वरिष्ठ चिकित्सक अधिकारी चन्दनसिंह रावतले भने ।

अबका केही हप्तामा हामीले हराइरहेका बालिका का बारेमा अझ बढी थाहा पाउन सक्छौँ ।

यही समाचारमा बीबीसीमा पढ्न यहाँ क्लिक गर्नुहाेस्

अन्तिम अपडेट: मंसिर ५, २०८१

Disclaimer:

उज्यालोका खबर फेसबुक, इन्स्टाग्राम, एक्स ट्वीटर र यूट्युबमा हेर्न तथा उज्यालो रेडियो नेटवर्क ९० मेगाहर्जसँगै देशभरका विभिन्न एफएम रेडियोहरुबाट पनि सुन्न सकिन्छ । उज्यालोमा प्रकाशित तथा प्रसारित सामग्री यस संस्थाको स्वतन्त्र, निष्पक्ष र तथ्यमा आधारित सम्पादकीय नीतिबाट निर्देशित छन् र गल्ती नहोस भन्नेमा सचेतता अपनाएर तयार पारिएका छन् । प्रकाशन र प्रसारण भएका सामग्रीको विषयमा तपाईको गुनासो, प्रतिकृया र सुझावलाई हार्दिक स्वागत गर्दै गल्ती भएको पाईएमा तत्काल सच्याइने जानकारी गराईन्छ । उज्यालोबाट प्रकाशन तथा प्रसारण हुने सामग्रीको प्रतिलिपि अधिकार यस संस्थामा निहीत रहेकोले संस्थाको अनुमति विना समाचारको नक्कल उतार्ने, पुनरुत्पादन, प्रशारण वा फोटोकपी गर्न पाइदैन । कसैले त्यसो गरेमा कानूनी कार्वाही हुन सक्नेछ ।

तपाईको प्रतिक्रिया

नाम (अनिवार्य)

इमेल (अनिवार्य) (गोप्य राखिनेछ)

प्रतिक्रिया दिनुहोस्