शेफ सन्ताेष साह भन्नुहुन्छ, ‘अब नेपालको खानाको गुणस्तर बढ्छ, यसबाट पनि सरकारले आम्दानी गर्न सक्छ’

‘प्लास्टिकको झोला र पाउरोटी बेच्दा पनि खुसी थिएँ, अहिले यो सफलतामा पनि खुसी नै छु’

 फागुन १३, २०७७ बिहीबार १७:१७:३६ | रासस
unn.prixa.net

काठमाण्डौ – नेपाली भएर जन्मिएपछि संसारलाई नेपालको मौलिकता र पहिचान चिनाउनै पर्छ । मेहनत र सङ्घर्षले सफलताको शिखरमा पुर्‍याउने थोरै मात्र पात्र भेटिन्छन् । तिनैमध्येका एक हुनुहुन्छ, चर्चित शेफ सन्तोष साह । पाककलामा उत्कृष्ट प्रदर्शन गर्दै नेपाली सेफ सन्तोष साह ‘बीबीसी मास्टर शेफ प्रोफेसनल्स युके’ को उपविजेता बन्नुभएको थियो । पाककलाका बादशाह सन्तोषको नेपालमा मात्र होइन, विश्वभर चर्चा चुलिएको छ ।

विश्व चर्चित सञ्चार माध्यमले साहलाई ‘सेलीब्रेटी’ बनाए । कारण थियो, उहाँको सामान्य र सरल जीवन, दुःख, सङ्घर्ष, दैनिकी र सफलतासँग जोडिएका कथा । हो, आज उहाँ विश्वको नजरमा पर्न सफल हुनुभयो, उहाँले नेपालको मौलिक खानाको परिकारलाई विश्वमाझ पस्केर नेपाल र नेपालीको सान र गरिमालाई पनि उँचो बनाउन भूमिका खेल्नुभयो ।

‘नाम राख्नलाई नेपाली भएर जन्मिएपछि संसारमा सफलता पाउन कठिन छैन, मेहनत चाहिन्छ । विश्व बजार घुमेर नेपाली खानाको प्रवर्द्धन गर्ने योजना बनाएको छ’, बेलायतको चर्चित मास्टर शेफको उपविजेता बनेपछि पहिलो पटक बिहीवार नेपाल आउनुभएका शेफ साहले त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा संक्षिप्त कुराकानीका क्रममा भन्नुभयो ।

खाद्य गुणस्तर अभिवृद्धिबारे सचेतना फैलाउने उद्देश्यका साथ अघि बढ्ने योजना साहले सुनाउनुभयो । बेलायतमा छिट्टै रेस्टुरेन्ट सञ्चालन गर्ने र नेपालमा पनि रेस्टुरेन्ट खोल्ने योजना बनाउनुभएका साहले यसमा नेपाली शेफले अवसर पाउने बताउनुभयो । उहाँ भन्नुहुन्छ, ‘मेहनत नै हो हाम्रो सफलता, जति उपलब्धि छ, त्यसैमा खुसी हुन सिक्नुपर्छ । जब म  ‘प्लास्टिकको झोला बेच्दथेँ र पाउरोटी बेच्थेँ, त्यतिबेला पनि खुसी थिएँ, अहिले यो सफलतामा पनि खुसी नै छु ।’

अहिले जति पनि शेफहरू हुनुहुन्छ, उहाँहरूले नेपाली खाना जन्मेदेखि बनाएको र आफूले दुई वर्षदेखि बनाउन थालेकाले अझै नेपाली सेफहरूबाट धेरै सिक्नका लागि नेपाल आएको सुनाउनुभयो । ‘नेपालमा जन्मेपछि केही कुरा पनि गाह्रो हुँदैन । खाली सोच बनाएर कर्ममा तल्लीन हुनुपर्छ’, उहाँले अगाडि भन्नुभयो, ‘हाम्रो ‘फुड इन हाइजिन’ छैन, चिसो खाना नखानू र बोतलविनाको पानी नपिउनू भन्ने हाम्रो सन्देश हो । चिसो र बासी खानाले मानव शरीरलाई असर गर्छ । मेरा जति साथी छन्, तिनलाई तातो खाना खानू, बोतलको मात्रै पानी पिउनू भन्ने मेरो सन्देश छ । विदेशीका लागि यो गुणस्तर कायम गर्नैपर्छ ।’

एउटा सामान्य नेपालीको छोरो यति ठूलो सफलतामा पुग्छ भन्ने विश्वासै थिएन । देशभित्र भान्से र खानाका लागि मान्यतै छैन । यस क्षेत्रमा पनि केही गरौँ भन्ने उद्देश्यका साथ सङ्घर्षको यात्रा सुरु गरेको साहले बताउनुभयो । उहाँले शेफकै लागि १० वर्ष भारतमा काम गरेको भए पनि नेपालको खाना र पहिचानको लागि केही गरौँ भनेर दिलैदेखि सोच आएकाले अहिलेको सफलता मिलेको बताउनुभयो । ‘अब नेपालको खानाको गुणस्तर बढ्छ, खानाबाट पनि सरकारले आम्दानी गर्न सक्छ ।’ 

अहिलेको सफलतालाई लिएर अझै दोब्बर सफलता पाउने गरी नेपाल प्रवर्द्धनमा जुट्ने साहको भनाइ छ । साहले पाँच भाषामा पुस्तक प्रकाशन गर्दै हुनुहुन्छ । चर्चित पेन्गुइन पब्लिकेशनले साहको ‘कुक बुक’ पुस्तक प्रकाशन गर्नेछ । पुस्तक प्रकाशनको कामका लागि पनि आफू नेपाल आएको साहले बताउनुभयो । खानाको विश्वव्यापी ‘रोडम्याप’ बनाएको र लण्डनबाटै यो अभियान सुरु गरिने उहाँले जानकारी दिनुभयो । भान्सेको संस्कार नेपालमा छैन तर सुधार गरे सम्भव हुन्छ । खाना सबैले बनाउँछन्, गुणस्तरीय खानामा ध्यान दिनुपर्छ । सरसफाइ र स्वच्छतालाई अभियानकै रूपमा नेपाल अघि बढे सफलतामा पुग्न भन्ने उहाँको भनाइ छ ।

नेपालमा के गर्दै हुनुहुन्छ साह ?

प्यासिफिक एसिया ट्राभल एसोसिएशन (पाटा) नेपाल च्याप्टरको पहल र समन्वयमा नेपाल आउनुभएका साह झण्डै एक महिना नेपालमा रहनुहुनेछ । उहाँ पाटाको ४४ औँ वार्षिक साधारण सभाको प्रमुख वक्ताका रूपमा सहभागी हुनुहुनेछ । उहाँ नेपाल पर्यटन बोर्डलगायत संस्थाले गर्ने कार्यक्रममा पनि सहभागी हुनुहुनेछ । साह पाँच दिन होटल क्वरेण्टीन बसाइपछि पर्यटकीय गतिविधिमा सक्रिय हुनुहुनेछ । काठमाण्डौ पार्क भिलेज र टर्किज एअरवेजको सहकार्यमा पाटा नेपालको अग्रसरतामा साह नेपाल आउनुभएको हो ।

नेपालको पाकशास्त्रलाई व्यापक अनुसन्धान गरी पर्यटनका विविध विधामध्ये पाकवान महत्त्वपूर्ण पाटो बन्न सक्ने भन्ने सन्देश दिनु पनि उहाँको नेपाल आगमनको उपलब्धि भएको पाटाका कोषाध्यक्ष खेम लकाईँले बताउनुभयो । नेपालका चर्चित शेफ गोविन्दनरसिंह केसीले नेपालको ४० वर्षे शेफ इतिहासमा नेपाल र नेपालको परिकारलाई विश्वभर चिनाउन सफल भएकामा खुसी व्यक्त गर्नुभयो । पाटाका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत सुरेशसिंह बुडालले शेफ साहको नेपाल आगमनले कोभिडबाट थलिएको देशको पर्यटनलाई प्रवर्द्धनका साथै नेपाल गन्तव्यलाई खानाको माध्यमबाट विश्वभर सहयोग पुग्ने विश्वास व्यक्त गर्नुभयो ।

यसरी विश्वभर कहलिनुभयो

बेलायतको चर्चित प्रसारण सेवा बीबीसीबाट प्रसारण हुने प्रतिष्ठित ‘मास्टर शेफ प्रोफेसनल्स २०२०’ मा साह उपविजेता बन्नुभएको थियो । संसारभरका विभिन्न कुइजिनका झण्डै तीन दर्जन शेफले भाग लिएको त्यस प्रतिस्पर्धाको ‘ग्राण्ड फिनाले’सम्म पुग्ने अन्तिम तीनमा साह पनि हुनुहुन्थ्यो । ग्राण्ड फिनाले एपिसोडमा नेपाली ढाकाटोपीमा देखिनुभएका साह दोस्रो बन्नुभयो । उहाँले अन्तिम प्रस्तुतिमा नेपालको राष्ट्रिय झण्डा प्रदर्शन गरेर नेपाली प्रशंसा बटुल्नुभएको थियो ।

साहको यो सफलतालाई संसारभरका सञ्चारमाध्यमले स्थान दिए । नेपालको पहिचानलाई विश्वभर फैलाउन र पर्यटन प्रवर्द्धनका लागि महत्त्वपूर्ण सहयोग पुगेको छ । अन्तिम प्रतिस्पर्धामा शेफ साहले हड्डीवाला भैँसीको मासु, खोले साग, भेडाको गिदीलगायत परिकार पकाएर चरेसको थालमा पस्किनुभएको थियो । खानासँगै उहाँले नेवारी समुदायमा सगुनका रूपमा प्रचलित ‘ऐला’ पनि ‘सर्भ’ गर्नुभएको थियो ।

बीबीसी मास्टर शेफमा नेपाली खानासहित भाग लिने पहिलो शेफ सन्तोषको फाइनलसम्मको यात्रा प्रभावशाली रह्यो, जसले उहाँलाई विश्वस्तरमा प्रतिष्ठित बनायो । सिस्नुको तरकारी, बेथेको साग, योमरी, गुन्द्रुक, मकैको रोटी, भाङको अचारलगायत दर्जनौँ मौलिक नेपाली परिकार विश्वभरका दर्शकमाझ पस्किनुभएका साह देश–विदेशका लाखौँ नेपालीको मन जित्न सफल हुनुभएको छ । नेपाली खानाको मौलिकता र विविधतालाई विश्वमाझ चिनाउनु नै आफ्नो प्रमुख लक्ष्य बताउने सन्तोषले भविष्यमा नेपाली खानाको प्रवर्द्धनमा निरन्तर जुटिरहने जानकारी दिनुभयो । 

विमानस्थलमा भव्य स्वागत 

‘मास्टर शेफ युके’मा उपविजेता ‘फस्ट रनरअप’ हुनुभएका साह बिहीवार नेपाल आउनुभएको छ । मध्याह्न काठमाण्डौ ओर्लिनुभएका साहलाई विमानस्थलमा भव्य स्वागत गरियो । नेपालका शेफ तथा पर्यटन व्यवसायीले उहाँलाई स्वागत गरेका हुन् । नेपालमा लामो समयदेखि काम गर्नुभएका ‘लेजेण्ड’ शेफ तथा युवा शेफको उपस्थितिले माहोल निकै भावुक बनेको थियो । 

उहाँ को हुनुहुन्छ ?

नेपालको सिरहाको करजन्हामा जन्मिनुभएका साह अहिले बेलायतमा बस्नुहुन्छ । सात दाजुभाइ दिदीबहिनीमध्ये उहाँ सबैभन्दा कान्छो सदस्य हुनुहुन्छ । सानै उमेरमा बुबाको साथ गुमाउनुभएका साहले १० वर्षका उमेरदेखि काम गर्न थाल्नुभयो । स्थानीय बजारमा प्लास्टिकको झोला बेच्नेदेखि पाउरोटी किनेर बेचेको पनि उहाँसँग अनुभव छ । 

नेपालमा कक्षा १० सम्म पढ्नुभएका साहले एसएलसी उत्तीर्ण गर्न नसकेपछि कामको खोजीमा सन् २००० मा १५ वर्षका उमेरमै भारतको गुजरात पुग्नुभयो । उहाँले अहमदावादको एक रेस्टुरेन्टमा भाडा माँझ्ने काम सुरु गर्नुभयो । एकपछि अर्को होटलमा काम गरेर नयाँ अनुभव उहाँले सम्हाल्नुभयो । कामकै सिलसिलामा पकाउन सिक्नुभयो अनि अङ्ग्रेजी भाषाको ज्ञान पनि लिनुभयो । पछि होटल व्यवस्थापनमा डिप्लोमा गरेर सात वर्षमै उहाँ एक पाँचतारे होटलको शेफ बन्नुभयो ।  

शेफ साहले भारतमा खानेकुरा महोत्सवसमेत आयोजना गर्नुभयो । महोत्सवले साहबारे तारिफ बढ्यो । लगत्तै बेलायतबाट एक गुजराती व्यवसायीको सहयोगले सन्तोषलाई बेलायतमा रहेर काम गर्ने प्रस्ताव राखे । उहाँ सन् २०१० मा बेलायत जानुभयो र एक रेस्टुरेन्टमा काम गर्नुभयो । उहाँले बेलायतकै ललित होटल र बनारसमा समेत काम गर्नुभयो ।  

अन्तिम अपडेट: मंसिर ६, २०८१

उज्यालोका खबर फेसबुक, इन्स्टाग्राम, एक्स ट्वीटरयूट्युबमा हेर्न तथा उज्यालो रेडियो नेटवर्क ९० मेगाहर्जसँगै देशभरका विभिन्न एफएम रेडियोहरुबाट पनि सुन्न सकिन्छ । उज्यालोमा प्रकाशित तथा प्रसारित सामग्री यस संस्थाको स्वतन्त्र, निष्पक्ष र तथ्यमा आधारित सम्पादकीय नीतिबाट निर्देशित छन् र गल्ती नहोस भन्नेमा सचेतता अपनाएर तयार पारिएका छन् । प्रकाशन र प्रसारण भएका सामग्रीको विषयमा तपाईको गुनासो, प्रतिकृया र सुझावलाई हार्दिक स्वागत गर्दै गल्ती भएको पाईएमा तत्काल सच्याइने जानकारी गराईन्छ । उज्यालोबाट प्रकाशन तथा प्रसारण हुने सामग्रीको प्रतिलिपि अधिकार यस संस्थामा निहीत रहेकोले संस्थाको अनुमति विना समाचारको नक्कल उतार्ने, पुनरुत्पादन, प्रशारण वा फोटोकपी गर्न पाइदैन । कसैले त्यसो गरेमा कानूनी कार्वाही हुन सक्नेछ ।

तपाईको प्रतिक्रिया